Türkiye’de 1960’lı yıllarda resmi kurumlarda ve askeri alanda kullanılmaya başlanan ve bir müddet sonra lüks otomobiller çıkınca çiftçilerin eline düşen 4 çeker arazi cipleri Aydın dağlarında üretim yapan çiftçilerin vazgeçemediği tek araç oldu. Gelişen teknolojiye rağmen yeri doldurulamayan arazi cipleri yaklaşık yarım asırdır sürekli tamir edilip kullanılıyor. Tamiratını sadece eski ustaların yapabildiği cipler Aydın’da yaklaşık yarım asırdır hem sahiplerinin hem de tamircilerinin ekmek kapısı olarak piyasada varlıklarını sürdürüyor.
Piyasadaki ciplerin nerdeyse tamamının baştan aşağıya yenilendiğini belirten Aydın’daki tamirci ustalarından Arif Özçiçekçi, “Muadili henüz çıkmadığı için halen dağ köylerinde yaşayan çiftçilerimiz bu araçları tamir ettirip kullanıyor. Safari yapmak ya da nostalji yaşamak için de bu cipleri kullananlar var. Ama en çok dağ köylerindeki kestane, incir ve zeytin üreticisi kullanıyor” dedi.
Türkiye’deki cipler Aydın’da toplanıyor
Türkiye’de bu yeşil ciplerden çok az sayıda kaldığını belirten Arif Usta, “Otomobil türü araçların çıkıp ciplerin makamı aracı olarak kullanılmasına son verildikten sonra yamaç arazi taşıtı olan bu makineler en çok Aydın ve Karadeniz’de kulalnılmaya başlanmış. Şimdi Karadeniz’deki cipler de yavaş yavaş Aydın’da toplanmaya başladı.1952 model olup halen tıkır tıkır çalışan cipler var. Bir de eski şoförler parası olsa da cip kullandıysa yeni nesil araç kullanmak istemiyor. Muadili veya daha iyisi üretilinceye kadar Aydın’da yeşil cipler varlığını koruyacak gibi görünüyor” dedi.
Ciplerin tarihçesi
1941 yılında ABD ordusu için imal edilen hafif, manevra kabiliyeti yüksek ve sağlam ciplerin CJ serisinde 8 ayrı modeli geliştirilip üretildi. Bu araca benzer özellikteki aşırı lüks olmayan ancak çok dayanıklı araçların üretimi Türkiye’de de 1970 yılına kadar devam etti. 1970 yılından sonra üretilmeyen araçlar yoğun olarak dağların verimli olduğu Aydın ve Karadeniz bölgesinde kullanılıyor. Yeni araçlar hem çok pahalı hem de fazla dayanıklı olmadığı için tarım sektöründe kullanılamıyor. Yaylalardaki çiftçiler tarafından kullanılan cipler aradan geçen 50 yılı aşkın süredir miras yoluyla babadan oğula geçiyor ve halen kullanılıyor.
