ANKARA / İHA - Merkez Bankası Başkanı Başçı, 2014 yılının üçüncü enflasyon raporunu açıkladı. Başçı, toplantıda gazetecilerin sorularını da cevapladı.
Yabancı yatırımcıların ekonomistlerin, analistlerin “Siz Ortadoks değilsiniz, Ortodoks olmayan politikalar izliyorsunuz” sorusuna cevap vermek istediğini belirten Başçı, “Ortodoks değiliz ama Katolik’te değiliz. Para politikası çerçevesi yeterince esnek. Eğer siz sade bir yapıyı tercih ediyorsanız piyasa olarak hemen sade bir yapıya geçebiliriz. Simetrik bir para politikasını beğeniyorsanız o konjonktürde simetrik para politikasına geçeriz ama bu her zaman orada kalacak anlamına gelmiyor. Bu kısa vadeli faizlerin son derece esnek olduğu bir para politikası. Kısa vadeli faiz oranlarının bizimki kadar esnek olan başka bir gelişmekte ülke yok. Şu an Ortadoks’a daha yakınız ama faiz koridorumuz şuanda simetrik değil. Yukarı yönde bir esneklik payımız var. Bu da ilerde bir sıkılık anlamına geliyor” ifadelerini kullandı.
“TÜRKİYE’DEKİ YURT İÇİ HUBUBAT FİYATLARI OLAĞANÜSTÜ YÜKSEK”
Enflasyonda görülen kuraklık ve gıda konusundaki risklerini hükümetle paylaşıp paylaşmadığını ve bu konuda atılacak adımları sorması üzerine, “Orta vadeli program çerçevesinde çalışmalara erkence başlıyoruz. Kurumlar arası çalışmalar. En önemli kurum Kalkınma Bakanlığı. Sayın Başbakan Yardımcımızın başkanlığında. İlgili diğer kurumlar biraraya gelip. Önümüzdeki 3 sene için orta vadeli program için makro çerçeve çalışıyoruz. Şuanda dünya hububat fiyatlarına göre Türkiye’deki yurt içi hububat fiyatları olağanüstü yüksek. Onunla ilgili de alımların başladığını görüyoruz” diye konuştu.
“SANAYİNİN PAYININ DÜŞÜYOR OLMASININ TREND OLARAK BÖYLE BİR ŞEY VAR”
Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’ın lüks alışveriş, konut ve AVM’ler ile ilgili dikkat çektiği noktaları hatırlatarak, sanayinin milli gelirdeki payının düşüyor olmasını ve faiz indirimlerinin etkisiyle birlikte konut kredileri açısından risk görülüp görülmediği sorusuna Başçı, “Sanayinin payının düşüyor olmasının trend olarak böyle bir şey var. Genel bir trend. Gelişmekte olan ülkelerin hepsinde olacak ve genelde gelişmiş ülkelerde de geçmişte yaşanmış bir durum. Bizde daha dikkat çeken konu konut piyasasına haddinden fazla mı kayıyor. Şuan itibariyle finansal açıdan öyle bir endişeye sahip değiliz ama hükümetin kendi takdiridir. Hükümet kendisi sanayiye daha fazla bir kayma olsun, konuta daha az olsun şeklinde bir irade buyururlarsa onlar kendileri o yönde politikaları söyleyebilirler. Orada tamamen hükümetin kendi tespiti, kendi takdiri diye düşünmek gerekir” karşılığını verdi.
“AŞIRI DEĞERLİ DE DEĞİL, AŞIRI DEĞERSİZ DE DEĞİL BUGÜNKÜ SEVİYELER”
Türk Lirasının aşırı değerlenme riskinin bazı bakanlar tarafından dile getirildiği hatırlatılarak, bu konunun risk olarak görülüp görülmediği sorusuna Başçı, “Nasıl kredilerde referans büyüme oranı olarak yüzde 15’i riske ettiysek onu sürdürülebilir bir makro hedeflerlerle uyumlu bir kredi büyüme hızı söylesek. Döviz kurlarıyla ilgili de daha önce referans olarak aldığımız rakamlar var. Bugünlerde TL’nin değeri makul değerde, makul seviyede diyebiliriz. Birkaç yöntemle baktıkları zaman analistlerin, ekonomistlerin genel olarak ortalamada vardıkları kanaat TL’nin şuanda makul bir değerde olduğu konusunda. Aşırı değerli de değil, aşırı değersiz de değil bugünkü seviyeler ” diye konuştu.
“BUNDAN DAHA SIKI DA OLABİLİRİZ, İLERİ DE GİDEBİLİRİZ”
İyileşmeler görüldükçe kademeli faiz indiriminin gerçekleştirildiğini ve bundan sonra faiz indirimlerinin devam edip etmeyeceği sorusuna Başçı, “Eğer enflasyon görünümünde gelişme olursa uzun vadeli faizler düşüyor. Uzun vadeli faizler nasıl düşer? Birincisi, risk priminde bir düşüş olursa uzun vadeli olarak düşer. İkincisi dünya, denge reel faizinde bir düşüş olursa uzun vadeli faizler Türkiye’de düşer. Üçüncüsü uzun vadeli enflasyon bekleyişlerinde bir düşüş olursa uzun vadeli tahmil faizleri düşer. Bunlar düştüğü zaman eğer biz para politikasını değiştirmezsek, haddinden fazla sıkı hale gelmiş oluruz. Herhangi bir hareket yaparsak ölçülü olması gerekir. Önümüzdeki 3 ay için piyasa bizden şuanda yaklaşık 50 baz kadar ilerde bir faiz indirimi fiyatlıyor. Bu ölçülü bir faiz indirimi sınıfına giriyor. Ancak gerekirse bundan daha sıkı da olabiliriz, ileri de gidebiliriz ” şeklinde konuştu.
“PETROL FİYATLARI BİLİYORSUNUZ ÖNEMLİ JEOPOLİTİK ŞOKTAN SONRA 115 DOLARA KADAR YÜKSELMİŞTİ”
Irak ile ilgili yaşanan gelişmeleri henüz para politikaları kapsamına dahil edilmediği hatırlatılarak, bununla ilgili duruşunun sorulması üzerine Başçı, “Bu görüşüm haklı çıktı. Çünkü petrol fiyatları biliyorsunuz önemli jeopolitik şoktan sonra 115 dolara kadar yükselmişti. Daha sonra tekrar bir gerileme oldu. Acele etmemek lazım. Jeopolitik riskler çoğu zaman itici bir etki yapıyor. Ukrayna’da bunu gördük. Sigorta mekanizmalarımız yerli yerinde şuanda hazır vaziyette bekliyor. Herhangi bir anormallik olursa gereken tedbirleri gereken zaman da alabiliriz” ifadelerini kullandı.
“KREDİ BÜYÜMELERİ ÜZERİNDE HERHANGİ BİR GEVŞETİCİ ETKİ GÖRMEDİK”
Faiz indirim politikasının Merkez Bankasının enflasyon hedefine etkisini soran gazeteciye Başçı, “Kredilere bakıyoruz. Kredi büyümeleri üzerinde herhangi bir gevşetici etki görmedik. Orada sürdürülebilir seviyelerde devam ediyor kredi büyümesi. Döviz kurlarına baktığımızda da bilakis istikrarlı bir seyir indirimler etki yaptıysa bile, istikrar sağlayıcı yönde bir etki yaptı diye görüyoruz. Beklentilerde arzu ettiğimiz kadar bir gelişme olmadı. Sadece bozulma durdu diyoruz. Menkul kıymetlerden çıkan enflasyon beklentilerinde de çok sınırlı bir iyileşme oldu. Orada daha hızlı bir iyileşme olması gerekir” karşılığını verdi.
“PETROL VE DOĞALGAZ İLE İLGİLİ ORADA BİZİM STANDARDIMIZ ENFLASYON HEDEFLERİYLE UYUMLU VE DÜZENLİ”
Merkez Bankasına göre en büyük riskler nelerin olduğuna ve buna bağlı olarak jeopolitik riskler sebebiyle petrol ve doğalgaz fiyatlarında beklenti değişikliğinin olup olmayacağı sorusuna Başçı, “Amerikan Merkez Bankası büyük ihtimalle 2015’te sınırlı da olsa, ölçülü de olsa faiz artırımına başlama niyetini defalarca tekrarlıyor. İletişim de o yönde, herkes tarafından bilindiği için bu çok büyük bir belirsizliğe yol açmaz ancak para politikası belirsizliği ortaya çıkarsa, o zaman bir miktar belirsizlik olabilir. Şu anda öyle bir işaret yok. Bir miktar faiz artırma şuanda fiyatlanıyor. Bu çok büyük bir belirsizliğe yol açmaz. Petrol ve doğalgaz ile ilgili orada bizim standardımız enflasyon hedefleriyle uyumlu ve düzenli” dedi.
Başçı, cumhurbaşkanlığı ve genel seçimlerin bir risk oluşturup oluşturmayacağının sorulması üzerine bu konularda konuşmamayı tercih ettiklerini belirterek, her yıl seçimlerin olabileceğini ve bu noktada doğru politikaların uygulanmasının önemli olduğunu vurguladı.
