AA -
Türkiye Basım Yayın Meslek Birliği (TBYM) Başkanı Mustafa Doğru, 2016, 2017, 2018 ve 2019'da yaklaşık 4 bin operasyonda 7,5 milyona yakın korsan yayının ele geçirildiğini belirterek, dijital korsanların son dönemde daha ön plana çıktığını kaydetti.
AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Doğru, korsan yayınlar ve bunlarla mücadeleye ilişkin bilgiler verdi.
Okur veya tüketicilerin korsan yayınlara yönelmesinde farklı etkenler olduğunu dile getiren Doğru, "Korsan kitabın emek hırsızlığı doğası gereği daha ucuza mal edilip daha ucuza satılması en büyük etken. Çünkü korsancılar sadece en çok satan kitapları basıp yazarına da beş kuruş telif ödemiyorlar. Korsana yönelmede fiyat dışında diğer etkenlere de bakmak gerekir. Burada, internette dolaşan dijital korsanlar ön plana çıkıyor ve çok kolay erişilebiliyor. Yani kolay erişim korsanı tetikliyor." diye konuştu.
Doğru, yasal yollardan dijital kitap alımının yeterince yaygınlaşmadığına dikkati çekerek, internet sanal pazar yerleri gibi birebir temas olmayan satıcılardan bilerek veya bilmeyerek korsan kitap alınmasının da korsan pazarının büyümesini etkilediğini söyledi.
Vatandaşlara bildikleri ve güvenilir yerlerden alışveriş yapmaları tavsiyesinde bulunan Doğru, birçok satış noktasının neredeyse yarısından şüphe edilmesi gerektiğini anlattı.
Doğru, korsanla mücadelede kanuni veya idari düzenlemeler kapsamında en etkin dönemin il denetim komisyonlarının çalışmasıyla başladığını aktararak, şunları ifade etti: "Bu komisyonlar sayesinde etkin korsan baskınları yapılmaya başlandı. İhtisas mahkemelerinin oluşturulması da önemli bir gelişme oldu. 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu yıllar içerisinde gelişti ancak TBYM olarak son yıllarda yasanın güncellenmesi için yoğun çabalar sarf ettik. Taslak çalışmalarımızı Kültür ve Turizm Bakanlığı ile paylaştık, gerekçelerimizi izah ettik. Bir dönem Meclis'e kadar gelen yasa, seçim gündemi ile yasalaşamadan gündemden düştü. Tekrar gündeme gelip güncelleneceği günü sabırsızlıkla bekliyoruz."
Türkiye'de korsan yayınlarla mücadeleyi değerlendiren Doğru, dijital alandaki korsanla mücadelede hem Türkiye'nin hem de Avrupa'nın benzer problemleri olduğunu söyledi.
Doğru, basılı korsan kitap noktasında Türkiye'de Avrupa'ya göre daha az mesafe alındığını belirterek, "Kanunlar hemen hemen aynı şekilde yayıncıları ve yazarları korusa da suçu işleyenlerin sayısı bizde daha fazla. Bunun önlenmesi için hiç bitmeyen bir mücadele ve aynı zamanda geniş bilinçlendirme çalışmaları gerekiyor. Bilinçlendirme kapsamında sosyal bilgiler ders kitaplarında artık telif haklarını ve telif haklarına saygıyı çocuklarımıza öğretiyoruz. Etkilerini yakın gelecekte birlikte göreceğiz." dedi.
TBYM olarak ortaokul ve liselerde de bilinçlendirme çalışmaları yaptıkları bilgisini veren Doğru, bu kapsamda resim ve animasyon gibi alanlarda öğrencilerin katılabildiği yarışmalar düzenlediklerini kaydetti.
"Salgında dijital korsanda büyük artış yaşandı"
Doğru, korsanla mücadele kapsamında çok sayıda baskın yapıldığını aktararak, bu baskınlarda milyonlarca korsan yayına el konulduğunu ifade etti.
TBYM Başkanı Mustafa Doğru, yıllara göre yapılan baskın ve ele geçirilen yayınlar hakkında şu bilgileri verdi: "2016'da yaklaşık 900 operasyonda 2 milyon 198 bin 76, 2017'de 1003 operasyonda 1 milyon 69 bin 795, 2018'de 1192 operasyonda 1 milyon 871 bin 168, ve 2019'da 844 operasyonda ise 2 milyon 208 bin 887 korsan materyal olmak üzere toplamda 3 bin 939 operasyonda 7 milyon 347 bin 926 korsan materyal ele geçirildi. Bu operasyonlarda yüzlerce kişi hakkında ise yasal işlem başlatıldı."
2020'ye ait verilerin yıl sonunda ortaya çıkacağını anlatan Doğru, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) nedeniyle özellikle dijital korsanda büyük bir artış yaşandığını söyledi.
Doğru, 2020'nin ilk 6 ayında 1393 url adresine ve web sitesine de erişimin engellendiğini aktardı.
