• Eğitim

TED Ankara Kolejinden TÜBİTAK’ta büyük başarı

TED Ankara Koleji, TÜBİTAK tarafından gerçekleştirilen 51. Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışmasında 3 birincilik, 3 ikincilik olmak üzere toplam 6 ödül kazandı.
TÜBİTAK Bilim İnsanı Destek Programları Başkanlığı tarafından düzenlenen 51. Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması’nın bölge finali 12 Mart 2020 tarihinde Yıldırım Beyazıt Üniversitesi’nin ev sahipliğinde yapıldı. Yarışmada TED Ankara Koleji Vakfı Özel Lisesi, Kimya, Matematik ve Teknoloji tasarım dallarında birincilik, Biyoloji, Sosyoloji ve Tarih dallarında ikincilik ödülünü aldı. TED Ankara Koleji lise öğrencileri Selin Korkem ve Sıla Nadir Kimya dalında, “Demleme suyu sıcaklığının çaydaki kafein ve flavonoid salınımına etkisi” adlı proje ile birinci, Matematik dalında Gizem Zorlu, “Morley Teoremi’nin düzgün çokgenlere uyarlanmasıyla gizli görüntü paylaşım şemasına getirilen yeni bir yaklaşım” adlı proje ile birinci, Teknoloji Tasarım dalında Dila Tosun ve İdil Görgülü “Kibele: Yeni bir hassas tarım sensörü ve akıllı karar sistemi” adlı proje ile birinci olurken, Biyoloji dalında Doruk Yalçın “Beyin tümörü tedavisi için ketorolak trometamin içeren nanopartiküllerin araştırılması” adlı proje ile ikinci, Sosyoloji dalında Deniz Pektaş ve Ayşe Deniz Karabey “Bir ‘Latte’nin kırk yıl hatırı vardır-Ankara ili örneği) adlı proje ile ikinci, Tarih dalında Alkım Özkazanç “Ahilerin oluşturduğu bir hükumet: Ankara Ahi İdaresi’nin Venedik Cumhuriyeti ile karşılaştırılarak değerlendirilmesi” adlı proje ile ikinci oldu.
51. TÜBİTAK Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması’na Ankara bölgesinden bu yıl 760 proje başvuruda bulunmuş, içlerinden 100 tanesi sergilenmek üzere bölge finallerine davet edilmişti.
TED Ankara Koleji Vakfı Genel Müdürü Sevinç Atabay, yaptığı açıklamada “Bu yıl TÜBİTAK bölge finallerine davet edilen 100 projeden 17’si TED Ankara Koleji öğrencilerinin hazırladığı projelerden oluşuyor. Bu yıl olduğu gibi, geçtiğimiz yıllarda da TÜBİTAK’ta elde ettiğimiz dereceler bu başarının tesadüfi bir başarı olmadığının en önemli göstergesi. Birinci olan 3 projemiz Haziran ayında yapılacak Türkiye finallerine katılacak. Geleceğin bilim insanlarını yetiştirmekten son derece mutlu ve gururluyuz” dedi.
TED tarafından yapılan açıklamada ise derece alan projelerin ayrıntıları ise şu şekilde listelendi:
“Kibele: Yeni Bir Hassas Tarım Sensörü ve Akıllı Karar Sistemi
Teknoloji Tasarım Bölge 1.si
Bu projede tarım sektöründe verimi arttırmak için daha önce yapılmış çalışmalar göz önünde bulundurularak, tarımsal üretim sürecindeki aşamaların çoğunluğunu kayıt altında tutan bir hassas tarım sensörü ve akıllı karar sistemi tasarlanmıştır. Prototip; tarım arazilerinin belirli özelliklerini ölçümleyen sensörlerden, alınan verilerin saklanması ve gönderilmesini sağlayan iletişim ağı ve güç elemanlarından; akıllı güç tüketimi, alarm ve benzeri durumları düzenleyen yazılım altyapısından oluşmaktadır. Tasarımın hayata geçirilmesinde nem, yağmur, sıcaklık, güneş radyasyonu, rüzgâr yönü ve rüzgâr miktarı sensörlerinden, veri aktarımı sağlayan bir anakarttan ve de verilerin görünür hale gelmesini sağlamak amacıyla oluşturulan bir gösterge panelinden yararlanılmıştır. Yapım aşaması tamamlanıp prototip oluşturulduktan sonra cihaz önce hava ortamında, daha sonra da gövdesi yardımıyla toprağın içine yerleştirilerek test edilmiştir. Verilerin doğruluk payını arazinin geneli için arttırmak ve çiftçinin arazinin farklı bölgeleri hakkında bilgi sahibi olmasını sağlamak amacıyla izleme sondalarından birkaç tane yerleştirilmesi gerektiği ve verileri merkeze iletecek olan istasyonun modem ağı geçidi ile diğer istasyonların ise Zigbee ile iletişim sağlaması düşünülmüş, yapılan prototipin içerisine Zigbee atlamalı iletim sistemi yerleştirilmiştir. Yazılımı içinde bulunduran hazne, öncelikle Tinkercad ile tasarlanmış, Rhino 3 ile çizimi yapıldıktan sonra üç boyutlu yazıcı ile bastırılmıştır. Elde edilen veriler, bu haznenin içerisine yerleştirilen anakart aracılığıyla Cyclotron’da oluşturulan gösterge paneline iletilmiş ve kullanıcının sensörler tarafından algılanan verilere anlık olarak internet üzerinden ulaşabilmesi sağlanmıştır. Üretilen prototip geliştirildikten sonra verilerin doğruluğu test edilmiş ve prototipteki tüm sensörlerin hatasız ölçüm yaptığı tekrarlı yapılan denemelerde ispatlanmıştır. Tarımda verimi arttırmak ve üreticiye destek olmak için geliştirilen bu sistem hem yerli hem de ileri teknoloji ürünü olması nedeniyle ülkemiz ekonomisine de önemli katkılar sağlayacaktır.
Demleme suyu sıcaklığının çaydaki kafein ve flavonoid salınımına etkisi

Kimya Bölge 1.si
İnsan sağlığına olumlu ve olumsuz yönlerde etkisi her geçen gün araştırılmakta olan çay şu ana kadar çay rengi, çay markası, farklı demleme yöntemi gibi birçok farklı yöntem ve değişkenle değişimi araştırılmasına rağmen demleme suyu sıcaklığına bağlı olarak değişimi araştırılmamıştır. Bu araştırmada kafein ve adı kafein kadar bilinmeyen bir bileşik olan ve insan sağlığına kalp rahatsızlıklarını önleme gibi bir çok yararı bulunan flavonoidlerin çay demleme suyu sıcaklığına bağlı olarak kıyaslaması yapılmıştır. Çalışmada soğuk su olarak 25’deki su alınırken sıcak su olarak da 80’deki su kullanılmış, 25 su ile hazırlanan çayın alınan sürelerdeki ortalama kafein miktarı %3,85 olarak ölçülmüşken, 80 su ile hazırlanan çayın alınan sürelerde ortalama kafein miktarının %16,04 olduğu ölçülmüştür. Deney sonuçlarına göre, demleme sıcaklığı ve bekleme süresi arttırdıkça içeriğindeki kafein oranın artış gösterdiği ve flavonoid oranının çay bekledikçe yükseldiği ancak soğuk suda daha uzun zaman sonra flavonoidlerin kendini gösterdiği ve çaya rengini verdiği belirlenmiştir. Ayrıca sıcak su ile demlenen çayın kaynadıktan sonra bozulana kadarki süresi 30 dakika olurken soğuk su ile demlenen çayın kaynamadan bozulmaya kadar geçenki süre 45 dakikaya kadar uzamıştır. Çay soğuk suda demlenerek kafein oranı sıcak suya göre %12,19 kadar bir azalmaya gitmektedir. Bu bulgular sayesinde çayın çokça tüketildiği Türkiye’de insanların vücutlarına aldıkları ve kramp, kalp çarpıntısı ve halüsinasyon görme gibi rahatsızlıklara sebep olan kafeinin, çay içme miktarı azaltılmadan zararlarından korunmak için çay demleme prosedürünün optimizasyonu gösterilmiştir.
Morley Teoremi’nin düzgün çokgenlere uyarlanmasıyla gizli görüntü paylaşım şemasına getirilen yeni bir yaklaşım

Matematik Bölge 1.si
Morley Teoremi’ne göre, bir üçgenin her bir köşesinden çıkan ve çıktığı açıyı üç eş açıya bölen iki doğru parçasının, birbirine komşu olanlarının kesiştikleri noktaları köşe kabul eden üçgen bir eşkenar üçgendir. Morley Teoremi gizli görüntü paylaşım şeması ile, verilerin aktarımında kullanılabilmektedir. Morley Teoremi’nin kullanılmasıyla gizli görüntü, kendisiyle ilgili bilgi içeren üç parçaya bölünerek üç kişi arasında paylaştırılır ve bu üç kişinin bir araya gelmesiyle gizli görüntü, yeniden yapılandırılabilir. Bu projede gizli görüntünün üçten fazla parçaya ayrılması amaçlanarak kare, düzgün beşgen ve düzgün altıgen şekillerinin her birine Morley Teoremi uygulanmıştır. Böylece her bir açıyı k sayıda eş açılara bölen, k-1 sayıdaki birbirlerine komşu olan doğru parçalarının kesişim noktalarının birleştirilmesiyle n kenarlı bir düzgün çokgenin içinde n kenarlı bir düzgün çokgen oluşabildiği ispatlanmıştır. Ayrıca Morley Teoremi’ne yeni bir bakış açısı getirilerek çıktığı açıyı eş açılara bölen doğru parçalarının sayısı iki ile sınırlandırılmamış, çıktığı açıyı k sayıda eş açılara bölen k-1 sayıda doğru parçalarının kullanılmasıyla özgün sonuçlar elde edilmiştir. Morley Teoremi’nin kare, düzgün beşgen ve düzgün altıgene uyarlanmasıyla gizli görüntülerin üç kişiye paylaştırılması yerine dört, beş ve altı kişi arasında da paylaştırılabileceği görülmüştür. Verilerin elde edilen şekiller yardımıyla üçten daha fazla sayıda parçaya bölünmesiyle bir araya gelmesi gereken kişi sayısı artarak verilerin güvenliğinin arttığı, kişi başına düşen iş miktarı azalarak yeniden yapılandırılma işleminin hızlandığı, parçaların küçülmesiyle kötü niyetli kişiler tarafından tahrip edilen veri miktarının azalacağının dolayısıyla zarar gören bir parçanın büyüklüğünün azalacağı, zarar gören bir parça olsa dahi gizli görüntünün sadece küçük bir parçası zarar gördüğü için yapılan tahribin düzeltilmesinin kolaylaştığı sonucuna ulaşılmıştır”