cari açığı azaltmak için yerli makine kullanımının teşvik edilmesi gerektiğini söyledi.
Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği Başkanı Adnan Dalgakıran, makine sektörünün gelecek döneme ilişkin hedeflerini ve projelerini, gerçekleştirilen toplantıda basın mensuplarıyla paylaştı.
Adnan Dalgakıran, yabancı mühendis ve firmaların yerli projelerde bile Türk makinelerini kullanmadığını, bunun da cari açığı olumsuz yönde etkilediğini söyledi.
Türkiye’de iş yapan uluslararası mühendislik firmalarının gerçekleştirdiği projelerde irtibatta oldukları ülkelerin veya kendi ülkelerinin ürünlerini tercih ettiklerini belirten Dalgakıran, “Almanya’daki bir mühendislik firması bir proje yapıyorsa Türkiye’de bu projenin bütün makinalarını Almanya’dan alıyor. Örneğin; bizim neredeyse bütün termik santrallerimizi yabancı mühendislik firmaları yapmış durumda. Bir termik santralin bakımı 500 milyon dolar. Gelen yabancı yatırımcı ürettiği termik santralin bütün makinalarını kendi ülkesinden getirdiği gibi bakımını da kendi üstleniyor ve her bakım çalışmasında 500 milyon dolar paramız yurt dışına gidiyor” diye konuştu.
Önümüzdeki dönem öncelikli stratejilerinin uluslararası çapta mühendislik firmalarına yerli makine kullanımını için çalışmalar yapmak olduğunu aktaran Dalgakıran, “Katma değerli yerli makine kullanımını arttırmak için önümüzdeki dönemde en belirgin stratejimiz mühendislik firmaları, teknoloji firmaları gibi makine sektörünün paralel ilerlediği alanlarla çalışmalar yapmak olacak” dedi.
İLK 6 AYDA SEKTÖR YÜZDE 5 BÜYÜDÜ
Türkiye'nin Gayri Safi Milli Hasılası'nın hedeflenen noktalara gelebilmesinde makine sektörünün en çok beklenti içinde olunan sektörlerin başında geldiğini ifade eden Dalgakıran, 10 yıllık süreç içerisinde hep Türkiye'nin ihracatının büyüme hızının üzerinde bir performans gösterdiklerini söyledi.
Bu yılın ilk 6 ayında Türkiye'nin ihracatı ortalama yüzde 2,5 büyürken makine sektörünün ihracatının yüzde 5 civarında büyüdüğünü dile getiren Dalgakıran, Temmuz ayı için yüzde 15 civarında bir büyüme beklediklerini, 2023 yılı için ise 100 milyar dolarlık ihracat hedefleri olduğunu kaydetti.
Türkiye'nin cari açık sorununun en önemli sebebinin yüksek katma değerli üretimi gerçekleştirememesi olduğunu dile getiren Dalgakıran, "Geçen yıl yüzde 2.4 bir büyüme gösterdik. Bunun içerisinde imalat sanayinin payı oldukça düşük. Sanayideki büyüme diğer alanlardaki büyümenin gerisinde kaldı. GSMH'nın oluşumunda imalat sanayinin payı yüzde 15'lerdeydi. Bu rakam gelişmiş ülkelerde 30'lar seviyesinde. Bunun üzerine çıkmaya ve üretimde yüksek katma değerli ürünlerle Türkiye'de daha yüksek oranda büyüme hızını gerçekleştirmeye ihtiyaç var. Türkiye'nin, diğer sektörlerde olduğu gibi makine sektöründe de belirlenen hedefe ulaşması için büyüme hızını bir miktar artırması gerekiyor" şeklinde konuştu.
“KORUMACI POLİTİKALAR İHRACATI ENGELLİYOR”
Dünyada uzun süredir devam eden ekonomik sıkıntıların ve dünya ticaretindeki adaletsizliklerin Türkiye'nin ihracat pazarlarında büyümesinde ciddi bir engel oluşturduğunu anlatan Dalgakıran, şöyle devam etti: “Aynı kulvarda koştuğumuz BRIC ve Asya ülkelerine ihracatta o ülkelerin uyguladığı korumacı politikalardan dolayı ciddi sıkıntı çekmekteyiz. Bugün Çin'e, Hindistan'a makine ihraç etmek isteyen bir Türk firması yüzde 25-30 gibi yüksek gümrüklerle karşı karşıya kalıyor. Ama aynı ülkeler yüzde 3 gümrükle kendi ürettikleri makineleri Türkiye'ye rahatlıkla sokabiliyor. Bu ciddi bir haksız rekabet doğuruyor."
Dalgakıran, Türkiye'nin Avrupa Birliği'nin (AB) diğer ülkelerle yaptığı serbest ticaret anlaşmalarının dışında tutulmasının da, sektörleri için ayrı bir tehlike oluşturduğunu dile getirdi. Dünyada gelişmek, zenginleşmek, milli gelirini ve refahını artırmak isteyen tüm ülkelerin geliştirmek için ciddi stratejiler uyguladığı bir sektörün içerisinde olduklarını vurgulayan Dalgakıran, bunun da rekabeti diğer sektörlerden çok daha fazla keskin hale getirdiğini söyledi.
“NİTELİKLİ İNSAN KAYNAĞINA İHTİYACIMIZ VAR”
Ülke içinde sektörün daha hızlı büyümesinin önündeki engelleri anlatan Dalgakıran, gerekli insan kaynağını bulmakta ciddi güçlük çektiklerini, insan kaynağı açısından çok daha stratejik hareket etmek gerektiğine dikkati çekti. Dalgakıran, "İnsan kaynağımız ve eğitim ortamımız sıkıntıda. Var olanlar da Türkiye'nin az sayıdaki büyük şehirlerinde yaşamlarını sürdürüyor. Dolayısıyla bu konudaki yatırımları göreceli olarak daha geride kalmış şehirlerde gerçekleştirmemiz mümkün değil. O zaman da karşımıza büyük şehirlerdeki alanlarda pahalı arazilerden çıkıyor, firmalar da buralara yatırım yapma imkanını bulamıyor. Oysa şu anda hem ben hem de pek çok arkadaşım uygun yerler bulmaları halinde 2-3 katı büyüyebileceğimizi biliyoruz. Bu sorun çözümlenmesinin makine sektörünün büyümesine ciddi katkıda bulunacağından eminiz" ifadelerini kullandı.
Yüksek katma değerli üretimin önemini vurgulayan Dalgakıran, Türkiye'ye giren doğrudan yatırımlar arasında yüksek katma değerli ürün üretmek üzere gelenlerin çok düşük seviyede bulunduğunu, bu konuda ortak akıl değil yüksek akıl kullanılması gerektiğini dile getirdi.
Türkiye'nin en ileri teknolojilerin yanında, ortalama yaşı 20 olan makineleri ithal eden bir ülke olduğuna işaret eden Dalgakıran, "Bu teknolojileri sadece kullanabilir olmak bizi dünyanın 10 büyük ekonomisi içine sokmaz. Bizi dünyanın 10 büyük ekonomisi arasına sokacak olan bu teknolojileri üreten ülke olmakta. Vakit kaybetmeden Türkiye bütün odağını yüksek katma değere çevirmeli ve büyük bir hızla bu alanda ciddi bir devrim yapma durumuna yönelmeli. Türkiye'nin gelişmiş ülkelerle arasındaki makası kapatmak için büyümekten daha çok bir sıçramaya ihtiyacı var" değerlendirmesinde bulundu.
“ALMANYA’NIN MAKİNE KİLOGRAM FİYATI 60-70 DOLAR“
Dalgakıran, Türkiye'nin makine ihracatının kilogram fiyatının ortalama 6,5 dolar, bu rakamın Almanya'da 60-70 dolar seviyesinde olduğunu kaydetti. Türkiye'nin ithal ettiği makinenin yüzde 70 kadarının yine ülke içinde üretilebildiğine değinen Dalgakıran, sözlerini şöyle tamamladı: "Makine sektöründe ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 50'lerden yüzde 45'lere geriledi. İthalatımız 27 milyar dolar civarında. 60-65 milyar dolar civarında toplam pazar var. Bu pazarın 200 milyar dolarlara genişlemesi gerekiyor."
