CRA -
Haber/Semiha Kozlucalı - 6502 sayılı kanun hükümleri ile birlikte gayrimenkul satım, devre mülk ve devre tatil sözleşmelerinde tüketici hakları etkin bir korunma altına alındı, gayrimenkul satışlarının ilgili yasa ile getirilen yeni düzenlemelerden en önemlilerinin ‘Devre Mülk, Ön Ödemeli Konut Satışı ve Devre Tatil Sözleşmeleriyle’ ilgili olduğunu vurgulandı.
Tüketici Sözleşmeleri ile ilgili yenilikler…
Genel Esaslar
6502 sayılı Kanunda Tüketici Sözleşmeleri ile ilgili genel esaslar düzenlenmiş olup, yenilikler şu şekildedir;
a) Tüm tüketici sözleşmeleri yazımı 12 puntodan küçük olmayacak ve okunabilir düzeyde olacaktır.
b) Sözleşme şartları tüketici aleyhine sonradan tek taraflı olarak değiştirilemeyecektir.
c) Tüketiciden; akdedilen sözleşmenin dışında, haksız olarak herhangi bir hizmet kalemi adı altında ek bir bedel talep edilemeyecektir.
d) Tüketiciden talep edilecek her türlü ücret ve masrafa ilişkin bilgilerin sözleşmenin eki olarak tüketiciye ayrıca verilmesi zorunluluğu getirilmiştir.
e) Tüketiciye sunulan ürün veya hizmetlerde tüketiciden faiz dışında talep edilecek her türlü ücret, komisyon ve masraf türleri, usul ve esasları hakkında Bakanlığın görüşü alınarak tüketiciyi koruyacak şekilde Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından belirlenecektir.
f) Temerrüt hâli de dâhil olmak üzere, tüketici işlemlerinde bileşik faiz uygulanmayacaktır.
g) Tüketicinin yapmış olduğu işlemler nedeniyle kıymetli evrak niteliğinde sadece nama yazılı ve her bir taksit ödemesi için ayrı ayrı olacak şekilde senet düzenlenebilecektir. Buna aykırı düzenlenen senetler, Tüketici yönünden geçersiz olacaktır.
h) Kart çıkaran kuruluşlar Tüketicilere yıllık üyelik aidatı ve benzeri isim altında ücret tahsil etmedikleri bir kredi kartı sunmak zorunda kalacaklardır.
i) Katılım Bankaları da bu kanunun kapsamı içinde olup, bu kanun ile kendilerine getirilen yükümlülükler ve kurallar çerçevesinde faaliyet göstereceklerdir.
Ön Ödemeli Konut Satış Sözleşmeleri
Ön ödemeli konut satışı halk arasında maketten satış olarak adlandırılan taşınmazın bedelinin önceden peşin veya taksitle ödemeyi satıcının da bedelin tamamını veya kısmen ödenmesinden sonra taşınmazın tüketiciye devir ve teslim etmeyi üstlendiği sözleşmeler olarak tarif edilmiştir.
Yapı ruhsatı alınmadan, tüketicilerle ön ödemeli konut satış sözleşmesi yapılamayacağı hususu getirilen en önemli yeniliklerden biridir. Yapı ruhsatı alınmadan, tüketicilerle ön ödemeli konut satış sözleşmesi yapılması halinde, idari para cezası uygulanacaktır.
Tüketicilere sözleşmenin kurulmasından en az bir gün önce, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nca belirlenen hususları içeren ön bilgilendirme formu verilmesi zorunlu hale getirilmiştir. Ön bilgilendirmenin yapılıp yapılmadığı ispat yükümlülüğü satıcı veya sağlayıcıya aittir.
Ön ödemeli konut satışının tapu siciline tescil edilmesi, satış vaadi sözleşmesinin ise noterde düzenleme şeklinde yapılması zorunludur. Noterden yapılan satış vaadi sözleşmesinden en fazla 36 ay sonra Tapu tescilinde tüketiciye teslimi yapılacaktır. Aksi halde Ön ödemeli konut satışları resmi şekilde yapılmadıkça geçerli olmayacaktır. Sözleşme resmi şekilde yapılmadığı için geçersiz olsa bile satıcı, sözleşmenin geçersizliğini tüketicinin aleyhine olacak biçimde ileri süremeyecektir.
Ön ödemeli konut satışında, tüketiciyi koruma amacıyla tüketiciye “cayma hakkı” getirilmiştir. Getirilen yeni düzenlemeye göre tüketici 14 gün içerisinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin sözleşmeden cayabilecektir. Bu hakkını kullanabilmesi için 14 gün içerisinde satıcıya sözleşmeden caydığını bildirmesi gerekir.
Teslim Süresi: 6502 sayılı yasanın 44. Maddesinde yer alan düzenlemeyle ön ödemeli konut satışında devir veya teslim süresi sözleşme tarihinden itibaren 36 ayı geçemeyecektir. Eski kanunda 30 ay olan teslim süresi 6502 sayılı kanun ile 36 aya yükseltilmiştir. Kat irtifakının tüketici adına tapu siciline tescil edilmesiyle birlikte zilyetliğin devri hâlinde de devir ve teslim yapılmış sayılacaktır. Buradaki yükümlülüğe aykırı hareket edilmesi halinde, teslim edilmeyen her konut için idari para cezası söz konusu olacaktır.
Sözleşmeden Dönme: Tüketiciye getirilen en önemli haklardan biri de sözleşmeden dönebilme hakkıdır. 6502 sayılı kanunun 45. Maddesiyle getirilen bu hüküm; Tüketici konutun devir ve teslim edilmesine kadar herhangi bir gerekçe göstermeden sözleşmeden dönebilmesine imkânı tanımıştır. Ancak bu durumda tüketici konutun satışı veya satış vaadi sözleşmesi nedeniyle oluşan vergi, harç ve benzeri yasal yükümlülüklerden doğan masrafları ve sözleşme bedelinin yüzde 2’sine kadar tazminat ödemek zorunda kalacaktır. Sözleşmeden dönme durumunda, tüketiciye iade edilmesi gereken tutar ve tüketiciyi borç altına sokan her türlü belge, dönme bildiriminin satıcıya ulaştığı tarihten itibaren en geç 90 gün içinde tüketiciye geri verilir.
Devre Tatil Sözleşmeleri
6502 sayılı kanunun 50/1 maddesinde Devre tatil ve uzun süreli tatil hizmeti sözleşmeleri şu şekilde tanımlanmıştır; “Devre tatil sözleşmesi, bir yıldan uzun süre için kurulan ve tüketiciye bu süre zarfında birden fazla dönem için bir veya daha fazla sayıda gecelik konaklama imkânı veren sözleşmelerdir.”50/3 maddesinde ise uzun süreli tatil hizmeti sözleşmeleri, bir yıldan uzun süre için kurulan ve tüketiciye, belirlenen süre zarfında konaklamaya veya konaklama ile birlikte seyahat ya da diğer hizmetlerin beraber sunulduğu durumlara ilişkin indirim yahut diğer menfaatlerden faydalanma hakkı verilen sözleşmeler olarak tarif edilmiştir. Devre tatil ve uzun süreli tatil hizmeti sözleşmelerine ilişkin aşağıdaki yenilikler getirilmiştir:
Devre tatil kavramının tanımı değiştirilerek devre mülk ve uzun süreli tatil ürünü gibi alternatif tatil üyelikleri de Kanun kapsamına alınmaktadır.
Devre tatil, uzun süreli tatil ürünü ve bunlara ilişkin değişim veya yeniden satım sözleşmesi akdetmek isteyen tüketicilere sözleşmenin kurulmasından en az bir gün önce kağıt üzerinde ya da tüketicinin ulaşabileceği kalıcı veri saklayıcısı ile ön bilgilendirme yapılması zorunluluğu getirilmiştir.
Satıcı veya sağlayıcı, tüketicinin, sözleşmeleri imzalamasını, sözleşme tarihini tüketicinin kendi el yazısıyla yazmasını sağlamak ve kurulan sözleşmelerin bir nüshasını tüketiciye vermekle yükümlü tutulmaktadır.
Cayma Hakkı: Devre tatillerde cayma hakkı süresi 14 gündür. Tüketici, 14 gün içerisinde hiçbir sebep göstermeksizin ve hiçbir cezai şart ödemeksizin sözleşmeden cayma hakkına sahiptir. 14 günlük cayma süresi içerisinde satıcı veya sağlayıcı tüketiciden herhangi bir isim altında ödeme yapmasını isteyemez.
Teslim Süresi: Devre tatil ve uzun süreli tatil hizmeti sözleşmeleri bakımından, devre tatil amaçlı taşınmazın ön ödemeli satışında devir ve teslim süresi, sözleşme tarihinden itibaren 36 ayı geçemeyecektir. Buradaki süre şartına aykırı hareket edilmesi halinde, aykırılığı tespit edilen her bir işlem veya sözleşme için idari para cezası söz konusu olacaktır.
Sözleşmeden Dönme: Devre tatile konu taşınmazın ön ödemeli satılması durumunda, devir veya teslim tarihine kadar tüketicinin herhangi bir gerekçe göstermeden sözleşmeden dönme imkanı vardır. Sözleşmeden dönülmesi durumunda satıcı, sözleşme bedelinin yüzde 2’sine kadar tazminat talep edebilir. Sözleşmeden dönülmesi durumunda, tüketiciye iade edilmesi gereken tutar ve tüketiciyi borç altına sokan her türlü belge, dönme bildiriminin satıcıya ulaştığı tarihten itibaren en geç doksan gün içinde tüketiciye geri verilir. Satıcının aldığı bedeli ve tüketiciyi borç altına sokan her türlü belgeyi iade ettiği tarihten itibaren, tüketici on gün içinde edinimlerini iade eder.
