Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, İtalya Dışişleri Bakanı Luigi Di Maio ile ortak basın toplantısı düzenledi. Bakan Çavuşoğlu, burada yaptığı konuşmada, pandemi döneminde İtalya ile güçlü bir dayanışma sergilediklerini belirterek, “Bugün normalleşme sürecinde İtalya ile ikili ilişkilerimizi nasıl daha güçlendirebileceğimizi enine boyuna konuştuk. Önümüzdeki süreçte özellikle düzenlemememiz gereken önemli toplantılar var” dedi.
İki ülke arasındaki ticaret hacminin yaklaşık 20 milyar avro olduğunu kaydeden Bakan Çavuşoğlu, “İtalya bizim ihracatımızda 3’üncü sırada ithalatımızda 5’inci Sırada. Biz her ikisinde de daha üst sıralara çıkabiliriz. Özellikle 30 milyar dolar hedefimize ulaşabilirsek bunu başarabiliriz. Son günlerde AB’nin özellikle demir çelik ile ilgili kısıtlamaya gittiğini görüyoruz. AB ile demir çelik anlaşmamız var. Bu tür kısıtlamaların kaldırılması konusunda da dostum Luigi’nin desteğini istedik” ifadelerini kullandı.
Bakan Çavuşoğlu, AB içinde Türkiye’ye yönelik en güçlü desteği her zaman İtalya’dan gördüklerine dikkat çekerek, şunları söyledi:
“Türkiye-AB ilişkilerinde ortaya çıkan fırsattan ve var olan bazı zorlukları da samimi bir ortamda ele aldık. Sadece ikili ilişkileri ya da Türkiye-AB ilişkilerini konuşmadık. Bölgesel konuları da konuştuk. İtalya ve Türkiye’yi yakından ilgilendiren konular var. Örneğin Libya. Bundan sonra da İtalya ile birlikte Libya’da kalıcı bir barış ve sonuç getirici bir siyasi süreç için çalışmaya devam edeceğiz. Burada, İtalya’nın oynadığı kritik rolün farkındayız ve kendilerine teşekkür ediyoruz. Bazı AB ülkeleri gibi darbeci Hafter’in yanında olmadı, ama ateşkes ve siyasi süreç için samimi çaba sarf etti. Bundan sonraki ikili, üçlü ve diğer platformlardaki çabalarımızda İtalya’yı da birlikte görmek istiyoruz. BM çatısı altında zaten beraberiz ama bu işi kolaylaştırmak için değişik formatlarda da görüşmeler yaptığımızı sizler biliyorsunuz. Suriye ile ilgili de görüş alışverişinde bulunduk, son gelişmeler hakkında bilgi verdim.”
Mevkidaşı Luigi Di Maio ile Doğu Akdeniz’deki gelişmeleri de konuştuklarını söyleyen Çavuşoğlu, “Biz Türkiye olarak Doğu Akdeniz’in bir çatışma alanı değil iş birliği alanı olmasını istiyoruz. Aynı duygu ve düşünceyi İtalya’da da gördük. Ama şu anda Türkiye’yi dışlamak çabalarının neticesi olarak maalesef bu iş birliği yok. Biz de kendi haklarımızı korumak için adımlar atmak durumunda kaldık. Aynı şekilde Kıbrıs Türk halkının da haklarını korumak bizim yükümlülüğümüz. Bu konularda herkesle iş birliği yapmak istediğimizi, buna hazır olduğumuzu, başta Yunanistan olmak üzere bir kere de dostum Luigi’ye söyledim. İtalya’nın bu konularda yapıcı bir rol üstlenmek istediğini gördük ve biz bunu memnuniyetle karşılarız. Önümüzdeki süreçte gerek AB içinde gerekse Doğu Akdeniz’de İtalya ile bu tür çalışmaları birlikte yürütmeye hazırız” dedi.
“İtalya ve Yunanistan arasında imzalanan münhasır ekonomik bölge anlaşmasını da bölgemiz için önemli buluyoruz” diyen Çavuşoğlu, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Demek ki diyalog ve diplomasi yoluyla meseleler çözülebiliyor. Ayrıca dışlama ya da diğerlerin haklarını yok sayma veya bizim hakkımızı yok sayma yerine paylaşma kültürü olabiliyor. Yunanistan’ın aynı anlayışla bize de yaklaşmasını isteriz ve bu konularda önümüzdeki süreçte görüş alışverişinde bulunmaya devam edeceğiz.”
İtalya Dışişleri Bakanı Luigi Di Maio, ortak basın toplantısında yaptığı konuşmada, Libya’da artık ihtilafın sona ermesi gerektiğini vurgulayarak, “Her iki tarafın da ambargoyu delecek şekilde silah yığması devam etmemeli. Sahada paralı asker bulunması devam etmemeli. Patlayıcı mayınların bulunması sürekli sivil ölüme yol açıyor. Biz bunun için Trablus’taki mayın temizleme çalışmalarına da destek verdik. Artık Avrupa için Libya bir güvenlik tehdidi oluşturmamalı bunun için de politik çözüm gerekiyor. Libyalı tarafların tekrar masaya oturma niyetinden de memnuniyet duyuyoruz” dedi.
Gazetecilerin sorularını yanıtlayan Bakan Çavuşoğlu, “Doğu Akdeniz’de İtalya ile hangi alanlarda iş birliği yapılabilir” şeklinde yöneltilen bir soruya şu cevabı verdi:
“Doğu Akdeniz’de her ne kadar deniz yetki alanlarıyla ilgili İtalya ile sınırlarımız olmasa da ama Akdeniz’in önemli iki ülkesi olarak Doğu Akdeniz’in barışı huzuru ve de refahı için birlikte çalışabiliriz. Var olan sorunların diyalog, diplomasi yoluyla çözülmesinde İtalya’da önemli katkılar sağlayabilir. Ayrıca, Doğu Akdeniz’in zenginliklerinin, Doğu Akdeniz etrafındaki tüm ülkelerce paylaşılmasını savunduk. Bizim bugüne kadar ki reaksiyonumuz, Türkiye’yi dışlamaya çalışan tek taraflı adımlara karşı atılmış adımlardır. Türkiye’yi dışlamaya çalışanlara karşı kendi haklarımızı korumak için biz de tek taraflı adımlar attık. Oysa burada paylaşıma inanan herkesle bu iş birliğine hazır olduğumuzu başka vesilelerle de sık sık vurguladık. Huzurun olmadığı yerde paylaşımın olmadığı yerde her zaman gerginlikler olur. Biz enerji faaliyetleri konusunda da İtalya ile birlikte çalışmak isteriz Doğu Akdeniz bölgesinde. Libya’nın bugün elektrik ihtiyacı var, sıkıntıları var. Bunların tedarikinde de yine çalışabiliriz. Libya’nın istikrarı için birlikte çalışmamızda fayda var.”
Avrupa Birliği’nin Libya’ya silah transferini engellemek için sürdürdüğü İrini Operasyonu’nu değerlendiren Çavuşoğlu, “İrini operasyonu dengeli değil, taraflı. Ulusal mutabakat hükümetinin talep ve endişelerini hiçbir şekilde karşılamamıştır. Ben açıkça sormak isterim. Suriye’den Libya’ya gelen savaş uçakları ile ilgili İrini’nin herhangi bir açıklaması, tespiti oldu mu? Ya da Abu Dabi’den gelen silahlarla ilgili bir tespiti olabildi mi? İrini’nin içinde olan Fransa’nın sürekli Hafter’e silah vermesi ile ilgili bir raporlaması var mı? Objektif değil. Genel anlamıyla İrini operasyonu Libya sorununun çözümüne ya da ambargo gibi konuların çözümüne, denetlenmesine bir katkı sağlamaz” diye konuştu.
Bakan Çavuşoğlu, seyahat uyarısı ile ilgili de önemli açıklamalarda bulundu. Mevkidaşı Luigi Di Maio ile yaptığı görüşmede seyahat uyarısı konusunu da konuştuklarını söyleyen Çavuşoğlu, “İtalyan turistler Türkiye’ye gelmek istiyor, Türk turistler de İtalya’ya gitmek istiyor. Biran önce bu turizmin iki ülke için de önemli sektör, biran önce başlaması gerekiyor. Ağustos itibariyle uçuşların başlamasını konuştuk. Sağlık örgütlerimiz, turizm bakanlarımız devrede. Diğer taraftan AB’nin bize yönelik aldığı karar hakkaniyetten uzak. Burada objektif kriterlerin belirlenmesi lazım. Objektif kriter nedir? O ülkedeki vak’a sayısı, o ülkenin sağlık kapasitesi ve o ülkenin aldığı tedbirler. Biz aldığımız tedbirleri Avrupa ile paylaştık. İtalya ile Türkiye burada aynı bakıyor ama Avrupa Birliği ve bazı Avrupa ülkeleri de bu konuları siyasi bir baskı unsuru olarak kullanmaması gerekiyor. Gerek AB üyesi gerekse de AB dışındaki ülkeler için objektif kriterler konulsun ve bu objektif kriterlere göre karar verilsin” dedi.
(İlker Turak /İHA)
