Bitlis’te, babadan kalma mesleği 30 yıldır devam ettiren baston ustası Refa Gökbulak, her geçen gün çeşitliliği artırıp müşterilerine bu alanda bol çeşitli baston seçeneği sunuyor.
Ahlat bastonunun Bitlis’in tanıtım yelpazesinde çok geniş bir yere sahip olduğunu ifade eden Gökbulak, “Bu atölyede baba mesleğimiz olan baston sanatını 30 yıldır devam ettiriyoruz. Baston sanatı Ahlat’ın tarihi gibi çok eski bir sanattır. Tarihte ilim, kültür ve sanatın merkezi olan Ahlat’ta birçok el sanatları hayat bulmuş. Baston sanatı da bunlardan biridir. Ancak birçok el sanatları zamanla kaybolurken, baston sanatı baba oğul ve usta çırak ilişkisinde günümüze kadar intikal etmiştir. Bugünde Bitlis’in tanıtım yelpazesinde çok önemli bir yere sahip olan baston sanatına bu atölyede üretimlerimizi bugünün insanının göz zevkine ve ruhuna uygun bir şekilde devam etmeye çalışıyoruz. Bastonlarımızın ana ham maddesi ceviz ağacı, manda, koç ve sığır boynuzundan yapılmış olmasıdır. Kullandığımız ceviz ağaçları sıradan ceviz ağaçları değil. Sadece Bitlis’e özgü bin yıllık ceviz ağaçlarından yapıyoruz. Bunlar kök ceviz dediğimiz ağaçlardır” diye konuştu.
Bastonlara 4 bin yıllık motifleri işlediklerini anlatan Gökbulak, sözlerine şöyle devam etti:
“Ahlat bastonlarının tatbiki en belirgin özelliği ana ham maddesi ceviz ağacı, manda, koç ve sığır boynuzundan yapılmış olmasıdır. Çünkü bunlar Ahlat bastonunun renk anlamında en belirgin özelliğidir. Aynı zamanda ceviz ağaçları ve boynuzlar hijyenik bir maddedir, kesinlikle mikrobu barındırmıyor ve çürümeye en dayanıklı malzemelerdir. Atalarımızda bu yüzden saray süslemelerinde, kılıç saplarında, önemli biblolarda ve tüfek kundaklarında ceviz ağacını ve bu saydığım boynuzları tercih etmişlerdir. Bizlerde bu atölyede aslına uygun olarak çeşitliliği artırarak üretime devam ediyoruz. Bu anlamda 100’ün üzerinde baston çeşidi imal ediyoruz. Bunlar gövde ve kafa çeşitleri ile 100’ün üzerinde çeşitlerimiz mevcuttur. Kafa çeşitleri birçok klasik türde yapmış olduğumuz bastonların yanında çeşitli hayvan figürlü olan modellerimiz var. Bunun yanında gövde çeşitleri ise ilçemizde bulunan tarihi eserlerin üzerinden alınan motiflerdir. Örneğin Selçuklu Mezarlığının üstündeki Bin yıllık motifleri işliyoruz. Geçmiş tarihi ile 4 bin yıla dayanmaktadır. Çünkü bu motifler Orta Asya’dan gelen motiflerdir. Bizlerde bu atölyede tarihi motiflerimizi baston sanatında yaşatmaya çalışıyoruz. Bastonlarımızın gövdesine Selçuklu ve Osmanlı motiflerinin yanında yakma teknikleri ile yapmış olduğumuz modellerimiz var, çelik kakma modellerimiz var ve burmalı yapmış olduğumuz modellerimiz var. Bunların birçoğu bize has tasarımlardır. Ahlat bastonları daha önce klasik türde yapılırdı. Gövde sade olurdu, ancak biz bu geleneği değiştirdik. Yine ceviz ağacından, manda, koç ve sığır boynuzuna sadık kalarak kafa ve gövde çeşitlerini çok zenginleştirdik. Çünkü bir sanatın mutlaka ayakta kalabilmesi ve devam etmesi için çeşitliliğe ve kendisini sürekli yenilemeye ihtiyaç var. Her alanda olduğu gibi baston sanatı da bu atölyede bizlerde her yıl çok daha farklı zengin çeşitler üretiyoruz. İlçemiz turistik bir ilçedir. Buraya gelen turistlerin en fazla rağbet gösterdikleri Selçuklu motiflerine veya kılıçlı ve hayvan figürlü bastonlara ağırlık vermekteyiz. Şu anda üretimlerimiz bu alanda devam ediyor."
