İSTANBUL / İHA - Kadir Has Üniversitesi ve Alternatif Bilişim Derneği tarafından, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) BİDEB “2223-Yurt İçi Bilimsel Etkinlikleri Destekleme Programı” desteğiyle düzenlenen Yeni Medya Çalışmaları II. Ulusal Kongresi gerçekleştirildi. Açılış konuşmalarını Kadir Has Üniversitesi İletişim Fakültesi Dekanı Prof.Dr. Sevda Alankuş, Alternatif Bilim Derneği Başkanı Ali Rıza Keleş ve İnternet Teknoloji Derneği Başkanı Doç. Dr. Mustafa Akgül’ün yaptığı kongrede iki gün boyunca ‘Yeni Medya Okuryazarlığı’ konusu masaya yatırıldı. Medya okuryazarlığının yeni medyayla daha önemli hale geldiğini belirten Kadir Has Üniversitesi İletişim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Sevda Alankuş, “Yeni Medya Okuryazarlığı, yeni medyayı kullanabilme becerilerine sahip olmayı, sahip olduğu imkanların ve tehlikelerin farkına varmayı ve aktif yurttaşlar olarak içerik üretimine katılabilmeyi gerektiriyor. Çünkü artık bilgiye erişim ve bilgi yayma çok daha kolay, hızlı ve etki ölçeği de büyük. Bu nedenle yeni medya okuryazarı olmak ancak, yeni bir demokrasi ve yurttaşlık anlayışı çerçevesinde mümkün” dedi.
Yeni medyanın sunduğu geniş imkanların yanı sıra, bir takım tehlike potansiyelleri de taşıdığını ifade eden Prof. Dr. Sevda Alankuş, mecranın her türlü nefret söylemi ve ayrımcılığın yeniden-üretimi için kullanıldığını, karşılığında ise yegane çözüm olarak sansür ve yasaklamaların düşünüldüğünü belirterek “Bireyler yeni medyada özgürce dolaştıklarını sanırken, devletlerin, şirketlerin gözetim ve denetimin konusu olabildiklerini” de ekledi. Alankuş ayrıca “Yeni medyanın merkez-kaç niteliği nedeniyle bu bir tür ‘tavşan kaç tazı tut’ oyunu gibi. Yani, kovalandığımızı, gözetlendiğimizi de bilmeliyiz ve buna göre bir okur-yazarlık geliştirmeliyiz” dedi.
Çok verimli bir kongreyi geride bıraktıklarını belirten Sevda Alankuş, “Birinci kongrede daha çok yeni medya kuramları ve teorileri tartışılmıştı. Bu kez ise, yeni medyanın politik ve gündelik hayata dönen, dönmesi gereken çıktıları üzerine düşünme fırsatı bulduk. Gerçekleştirilen atölye çalışmalarında yeni medyanın özgür bir iletişim ortamı olarak nasıl kullanılacağı kadar, bu ortamda mevcut bilgi ve verilerden nasıl yararlanılacağı, bunların doğrulamasının nasıl yapılabileceği konularında uygulama yapıldı. Yeni medyanın gözetim ve denetim ağının bir parçası olarak nasıl işlediği konusunda bir farkındalık oluşturuldu ve karşılığında yapılması gerekenlerle ilgili bir bilinç oluşturuldu” ifadelerini kullandı.
“DİJİTAL AKTİVİZMDEN GÖZETİME, EĞİTİM TEKNOLOJİLERİNDEN SİYASETE”
Kongrede, yeni iletişim teknolojilerinin nasıl daha özgür, katılımcı, yurttaş ve çocuk dostu olabileceğine dair beyin fırtınası gerçekleştirildiğini belirten Kadir Has Meslek Yüksekokulu Halkla İlişkiler ve Tanıtım Programı Başkanı Yrd. Doç. Dr. Perrin Öğün Emre, “Anadolu’nun çeşitli yerlerinden ve üniversitelerden katılım oldu. Genellikle genç akademisyenler ilgi gösterdi. Sevindiğimiz başka bir şey de Türkiye’nin farklı iletişim fakültelerinden öğrencilerin kendi imkanlarıyla, kongreyi izlemeye gelmeleriydi. 71 konuğumuz vardı ve 51 bildiri sunuldu. Yaklaşık 10 oturumda dijital aktivizmden gözetime, eğitim teknolojilerinden siyasete kadar birçok konu masaya yatırıldı” şeklinde konuştu. Emre, Yeni Medya Okuryazarlığının, eleştirel medya okuryazarlığı adıyla geleneksel medyaya yönelik olarak başlatılan farkındalığın bir uzantısı olduğunu, ancak artık, iletişim teknolojilerinin gelişmesiyle birlikte kullanıcıların içeriğin üretiminde daha aktif ve etkili hale geldiklerini, bu nedenle alanın artık özellikle bu katılım boyutu öne çıkarılarak tartışılması gerektiğini ekledi.
“İNSANLAR DAHA KOLAY İLETİŞİM KURUYOR”
Yeni Medya Okuryazarlığı’nın yeni medya araçlarını kullanarak interneti anlama, kullanabilme ve bütün bu becerileri kazanma anlamına geldiğini belirten Kadir Has Üniversitesi İletişim Fakültesi Yeni Medya bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Eylem Yanardağoğlu, “Yeni Medya Okuryazarlığı, 21. yüzyılda çağımızın yurttaşlarının sahip olması gereken dijital medyayı kullanma becerilerinin en kısa yoldan kazanılması olarak özetlenebilir. Medya Okuryazarlığı, medya içeriklerini okuma, anlama ve medyayla kendimizi ifade etmeyi kapsıyor. Yeni Medya Okuryazarlığı ise yeni medya araçlarını kullanarak interneti anlama, kullanabilme ve bütün bu becerileri kazanma anlamına geliyor. Yeni medya ortamında bireyler, internetin imkanlarından WEB 2.0 teknolojisiyle daha çok faydalanabilir hale geldi. Çünkü Web’in yeni sağladığı olanakların başında etkileşim geliyor. İnsanlar birbirleriyle çok daha kolay ve rahat iletişim kurabiliyorlar. Ama bunun zaman zaman zorlaştığı durumlar da sözkonusu” diye konuştu.
“HEPİMİZİN YENİ MEDYA OKURYAZARLIĞINA İHTİYACI VAR”
Yeni Medya Okuryazarlığı’nın eğitimin içinde daha fazla yer alması gerektiğini belirten Kadir Has Üniversitesi İletişim Fakültesi Yeni Medya bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Çiğdem Bozdağ, “Medyaya eleştirel bir bakış açısı getirebilmek, içerik üretebilmek ve analiz edebilmek her zaman önemliydi ama çağımızda daha önemli hale geliyor. Çünkü medya araçları çeşitleniyor, haber alabileceğimiz ve paylaşabileceğimiz mecralar giderek artıyor. Bu durum bir bilgi karmaşıklığı da ortaya çıkarıyor. İnanılmaz derecede fazla bilgi bombardımanı altındayız. Bu bilgiyi işleyebilmek, değerlendirebilmek, eleştirel bakabilmek ve filtreleyebilmek için hepimizin Yeni Medya Okuryazarlığı’na ihtiyacı var. Hem üniversitelerde hem de okullarda medya teknolojilerini kullanmak önemli hale geliyor. Öğrenciler, dersler içinde yeni medya içeriği üretebilme adına bir şeyler öğrenebilmeli. Çünkü günlük hayatın her alanında yeni medyayı kullanıyoruz ve içerik üretiyoruz. Bu nedenle yeni medya eğitimin içinde daha fazla yer almalı” ifadelerini kullandı.
Türkiye’de ve dünyada Yeni Medya Okuryazarlığı kavramının farklı algıları ve yansımaları, ilgili uluslararası projeler, disiplinlerarası yaklaşımlar ve katılımcılık, kadınların, LGBTİ’lerin, Y Kuşağı’nın, sivil toplum örgütlerinin ve siyasi partilerin yeni medya kulanım pratiklerinin tartışıldığı kongrede dışarıdan katılımcılara açık atölye çalışmaları da gerçekleştirildi.
