Türkiye’yi temsilen Marmara Belediyeler Birliği Uluslararası İşbirliği Direktörü Murat Daoudov’un katıldığı oturumda, Arap ülkelerinde demokratikleşmenin desteklenmesi gerektiği savunulurken, Avrupa Parlamentosu Başkan Yardımcısı Miguel Angel Martinez, “Avrupa, hoşgörü konusunda kendini sorgulamalı” dedi.
Her sene Kasım ayında üst düzey katılımla düzenlenen Lizbon Forumunun bu yılki konusu “Arap Baharı” oldu. Avrupa Konseyi, Birleşmiş Milletler, Avrupa Komisyonu, Avrupa Parlamentosu, Arap Ligi temsilcilerinin katılımı ile gerçekleştirilen Forumda, Arap dünyasındaki gelişmeler masaya yatırıldı. Marmara Belediyeler Birliği Uluslararası İşbirliği Direktörü ve Avrupa Konseyi Kuzey-Güney Tefekkür Grubu üyesi Murat Daoudov, Tunus oturumuna moderatör olarak davet edildi.
“ENDÜLÜS’TE MÜSLÜMANLARI YOKETTİK, ORTADOĞU’DA HIRİSTİYANLAR YAŞIYOR”
Forumun başkanlığını BM Medeniyetler İttifakı Yüksek Temsilcisi ve Portekiz eski Devlet Başkanı Jorge Sampaio yaparken, toplantıya Türkiye’nin Lizbon Büyükelçisi Ali Savut da katıldı. Avrupa Parlamentosu Başkan Yardımcısı Miguel Angel Martinez yaptığı konuşmada Avrupa’nın hoşgörü konusunda kendisini sorgulaması gerektiğini söyledi. Bugünkü Portekiz ve İspanya’da Müslümanlar asırlarca hüküm sürerken Hıristiyan ve Yahudilerin kültürlerini koruyabildiklerini, Endülüs’ün ise Hıristiyan hakimiyetine geçtikten sonra İslam medeniyetinin izlerinin acımasızca silindiğini anlattı. Buna karşın Müslüman ülkelerinde bugüne kadar Yahudi ve Hıristiyan topluluklarının varolageldiğini hatırlatarak bunun üzerine düşünülmesi gerektiğini söyledi.
“DEMOKRASİ DUAYENİYİM DİYEN AYNAYA BAKSIN”
Günümüzde ise Araplara demokrasi dersini vermeye çalışanların evvela aynaya bakmaları gerektiğini söyleyerek konuşmasına devam eden Martinez, “Daha düne kadar ülkelerimizde Frankolar, Salazarlar insanlara kan kusturdu. Demokrasi duayeniyim diyenler aynaya bakmalı. Herkes demokrasiyi öğrenme sürecinde, bu konuda ancak karşılıklı yardımlaşma söz konusu olabilir, ders vermek kimsenin haddi değil” diye konuştu.
“TUNUS, ÜÇ İLKİ GERÇEKLEŞTİRDİ”
Marmara Belediyeler Birliği AB Direktörü Murat Daoudov’un yönettiği Tunus oturumunda ise bu ülkenin demokratikleşmesi açısından Türkiye’nin model olup olamayacağı tartışıldı. Tunus’un Arap dünyası için canlı bir laboratuvar olduğunu söyleyen Uluslararası İnsan Hakları Federasyonu Genel Sekreter Yardımcısı Sophie Bessis, İslami hareket Nahda’nın seçim kazandığı ülkede demokrasinin laik temellerinin korunması gerektiğinden bahsetti. Tunus’un Arap dünyasında üç “ilki” gerçekleştirdiğini anlatan Murat Daoudov, “Birincisi, devrimi ve değişimi başlattı. İkincisi, kısa sürede seçimleri gerçekleştirerek devrim-sonrası safhasına geçen ilk ülke oldu. Üçüncüsü, yıllarca bölgedeki diktatörlüklerin mazereti olan İslami siyasi hareketler, diktatörlerin tasfiye edildiği ortamda demokratik yoldan iktidara geldi. İslami hareketlerin iktidarla sınanacağı bir ülke olacak” dedi.
“EKONOMİNİN ÇIPASI” TÜRKİYE OLABİLİR"
Tunus’u önümüzdeki dönemde bekleyen “demokrasi testi” ve “ekonomi testi” gibi iki imtihanın bulunduğundan bahsedildiği Forumda, yeni demokratik anayasayı yapmanın ve çoğulcu kurumları inşa etmenin önemi üzerinde duruldu. Arap Dünyası Araştırmalar Merkezi Müdürü Dr Hasni Abidi’ye göre yeni iktidarı bekleyen en önemli sınav, ekonomik sıkıntılar ve sosyal baskı olacak. Üstelik Tunus’taki kalkınmaya yardım edebilecek AB ve ABD gibi iki en önemli ortağın kendilerinin mali ve iktisadi bunalım yaşıyor olmaları hükümet için bir şanssızlık olduğunu söyledi. Bu durumda, ülkeyi ekonomik krizlerden büyüme rekorlarına taşıyan Türk hükümetinin örnek teşkil edebileceğini söyleyen Murat Daoudov, bölgeden gelen böylesi tecrübeleri incelemenin ve Türkiye ile ekonomik ilişkileri geliştirmenin Tunus’un yararına olacağını söyledi.
