Türkiye 8 AB programına ve 2 AB ajansına katılım sağlıyor

“AB’den Sağlanacak Katılım Öncesi Fonların ve AB Birlik Programlarına Katılımın Yönetimi ile İlgili 2019/20 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi” uyarınca oluşturulan AB Programları Kurulu ilk toplantısı Dışişleri Bakan Yardımcısı ve Avrupa Birliği Başkanı Büyükelçi Faruk KAYMAKCI başkanlığında İçişleri, Sağlık ve Ticaret Bakan Yardımcılarının ve Kurul’da yer alan kurumların üst düzey yöneticilerinin katılımıyla Avrupa Birliği Başkanlığında gerçekleştirildi.
Avrupa Birliği’nin yeni mali dönemi olan 2021-2027 yıllarındaki programlarının da tanıtıldığı Kurul’da, Türkiye’nin AB Programlarına katılımını sürdürmek ve ilave yeni programlara katılım sağlamak niyetinde olduğu teyit edildi. Kurul’da, yeni Dönem AB Programları için gerekli hazırlıkların yapılması amacıyla ilgili kurumlarımızın katılımıyla her program için çalışma grupları oluşturulması kararlaştırıldı. Yeni programlara ilişkin hazırlıkları süren AB tüzük tasarılarının onaylanmasının akabinde tüzükler ve şartların incelenerek, bu yıl sonunda katılım sağlayacağımız AB Programlarının kesinleştirilmesi hedefleniyor.
Dışişleri Bakan Yardımcısı ve Avrupa Birliği Başkanı Büyükelçi Faruk KAYMAKCI, 2002 yılından bu yana aday ülke olarak AB üye ülkeleriyle birlikte AB Programlarına katılım sağlamakta olduğumuzu belirterek bu Programların sunduğu fırsatlardan en etkin şekilde yararlanmanın önemine dikkat çekti. Bakan Yardımcısı Kaymakcı “Ülke olarak katıldığımız Erasmus, UFUK2020, COSME, EaSI gibi AB Programlarında son derece başarılı sonuçlar elde ediyoruz. AB Programlarında daha etkin eşgüdüm hedefiyle AB Programları Kurulu’nu kurduk. Kurul olarak 2021-2027 dönemi için mali yardımlar açısından daha bütüncül bir yaklaşımı ilke olarak benimsemekteyiz.” dedi. İlaveten, Programlar altında desteklenen projeler aracılığıyla ülkemizdeki kurumların ve işletmelerin Avrupalı muhataplarıyla birlikte proje üretme imkânı sağlayan AB Programlarının ülkemizin rekabetçi gücünün artırılmasına ve insan sermayemizin güçlenmesine olan katkısının da altını çizen Kaymakcı, AB Programlarının faydasının sadece mali olarak ölçülmesinin doğru olmayacağını, katma değerin kalkınma hedeflerimizin gerçekleşmesine yapacağı etkinin ve Türkiye ile diğer Avrupa ülkeleri arasında eğitimden araştırmaya, gümrüklerden yerel yönetimlere geniş bir alanda iletişim ve etkileşimin de göz önünde bulundurulması gerektiğini vurguladı.
Kamuoyuna saygıyla duyulur.
Türkiye 8 AB Programına ve 2 AB Ajansına Katılım Sağlıyor
Türkiye halihazırda 2014-2020 dönemi için 8 AB Programına ve 2 Ajansa katılım sağlamaktadır. AB Programları, ülkeler arasında işbirliğini geliştirerek ortaklık bilincinin yerleşmesini desteklemek, Birliğin karşılaştığı sorunlara ortak çözümler üretilmesine katkı sağlamak amacıyla belirli bir süre için ve belirli alanları kapsayacak şekilde uygulanıyor. AB Programlarının sunduğu fırsatlardan vatandaşlar, işletmeler, sivil toplum kuruluşları, üniversite ve kamu kurumları hazırladıkları projeler aracılığıyla yararlanabiliyor.
Ülkemizin katılım sağladığı AB programları eğitimden bilimsel çalışmalara, rekabetin artırılmasından istihdama, gümrüklere yönelik faaliyetlerden afetlerin koordinasyonuna kadar geniş bir alana yayılıyor. Katılım sağladığımız AB Programları; Eğitim, gençlik, spor destekleri alanlarında “Erasmus+”, bilim ve araştırma projelerine destek sağlayan “Ufuk 2020”, küçük ve orta ölçekli işletmelerin rekabet gücünün artırılması alanında “CoSME”, istihdam ve sosyal yenilikçilik alanında “EaSI”, gönüllülük, gençlik dayanışması faaliyetlerine fon sağlayan “Avrupa Dayanışma Programı (ESC)”, vergilendirme konusunda “Fiscalis”, gümrükler ile ilgili olarak “Customs”, afet ve felaketlerin koordinasyonu alanında “Sivil Koruma Mekanizması”dır. Ülkemiz ayrıca, “Avrupa Çevre Ajansı” ve “Avrupa Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlığını İzleme Merkezi” adlı AB Ajanslarına da katılım sağlıyor.
AB Program ve Ajanslarına İlgi Yüksek
İlgili kurum ve kuruluşlarımızın yanı sıra vatandaşlarımız da ülkemizin katılım sağladığı AB Programları ve Ajansları aracılığıyla Avrupa ile işbirliği içinde birçok başarılı proje gerçekleştirmişlerdir. Ülkeler arasında işbirliğini geliştirerek ortaklık bilincinin yerleşmesine katkı sağlayan AB Programlarına ülkemiz kurumlarının katılım ve yararlanma oranları da yüksektir.
Ufuk 2020 ile AB ile ortak Bilim ve Ar-Ge Projelerinde yer alıyoruz
AB Programlarından biri olan Ufuk 2020 Programı ile bilim ve araştırma altyapıları, Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri desteklenerek ekonomik büyüme ve istihdam artışı sağlanması ve yüksek katma değerli ürün üretilmesi desteklenmektedir. Ufuk 2020 Programıyla ülkemizden 750’nin üzerinde ortağın yer aldığı takribi 550 projede yaklaşık 165 milyon avro tutarında bilimsel araştırma ve faaliyet desteklenmiştir.
43 ülkenin katılım sağladığı Ufuk Programın halihazırda uygulanmakta olan 2014-2020 dönemi için öngörülen bütçesi yaklaşık 80 milyar avrodur. 2021-2027 döneminde ise Program “Ufuk Avrupa” olarak adlandırılacak ve 94,1 milyar avro tutarında bütçeye sahip olacak.
Türkiye’de eğitim ve gençlik alanlarındaki AB imkânlarının başında gelen Erasmus+ Programı ile hareketlilik faaliyetlerine, eğitimin kalitesinin artmasına ve ülkemizde nitelikli işgücü yetiştirilmesine katkı sağlanıyor.
AB’nin eğitim, öğretim gençlik ve spor alanlarındaki Programlarına katılımımız sayesinde son 15 yılda yaklaşık 32 bin projeye toplam 1.2 Milyar Avro tahsis edilmiştir. Bu projeler ile 600 binden fazla vatandaşımıza eğitim, staj, gönüllülük ve gençlik çalışmaları ile diğer proje faaliyetlerine katılım imkânı sağlanmıştır. Her yıl yaklaşık 18 bini üniversite öğrencisi olmak üzere 60.000 vatandaşımız Erasmus+ Programından istifade etmektedir.
Öğrenciler, eğitmenler, akademisyenler, çıraklar, gençler ve gençlik çalışanlarını hedef kitle olarak benimseyen Programa ülkemizde eğitim, gençlik ve spor alanlarında faaliyet gösteren kamu veya özel kurum ve kuruluşlar, yerel yönetimler, yükseköğretim kurumları ve araştırma enstitüleri, STK’lar, federasyonlar, kulüpler ve gençlik grupları başvurabilmektedir.
Türkiye, yılda ortalama 9 binin üzerinde başvuru ile Erasmus+ Programı kapsamındaki 34 program üyesi ülke arasında en fazla proje başvurusu alan ülke konumundadır.
Eğitim alanındaki AB fırsatları sadece hareketlilik projeleriyle sınırlı değildir. Bireylerin öğrenme hareketliliğinin yanı sıra yenilik ve iyi uygulamaların değişimi için işbirliği, stratejik ortaklıkların desteklenmesine yönelik fonlar da bulunmaktadır. Ayrıca “Avrupa Dayanışma Programı (ESC)” ile gençlere yurtdışında gönüllü çalışmalarda yer alma, yurtiçinde ise toplumsal dayanışma projeleri üretme fırsatı sunulmaktadır.
CoSME ile KOBİ’ler destekleniyor
KOBİ’lerin rekabet edebilirliğinin artırılması ve girişimcilik kültürünün teşvik edilmesini hedefleyen CoSME Programından ülkemiz kuruluşları bugüne kadar 13,2 milyon avro hibe almaya hak kazanmıştır. Ülkemiz 39 COSME ülkesi arasında genel faydalanma sıralamasında 5. sıradadır.
Program kapsamında sunulan araçlar ve dahil olunan platformlar ile KOBİ’lere hizmet sunan ve temsil eden kurum ve kuruluşların kapasitelerinin gelişmesine, uluslararası işbirlikleri kurmalarına ve hedef kitlelerine daha nitelikli, yüksek katma değerli hizmet sunmalarına katkı sağlanmaktadır.
İlaveten, CoSME Programına katılımımız sayesinde QNB Finansbank ile Avrupa Yatırım Fonu (AYF) arasında bir anlaşma gereği toplam 228 milyon Avro’luk bir kredi hacmi oluşturularak toplam 37.000 işletmenin desteklenmesi KGF ile AYF arasında imzalanan 19,6 milyon Avro’luk kontrgaranti anlaşması çerçevesinde sağlanacak kefalet desteği ile her bir KOBİ’ye, 12 ayı ödemesiz dönem olmak üzere toplam 60 ay vade ile 1 milyon liraya kadar kredi kullanabilme imkanı sağlanmıştır.
İstihdam ve Sosyal Girişimcilik, Sosyal Yenilik Projeleri EaSI ile destekleniyor
İstihdam ve Sosyal Yenilik (EaSI) Programı, nitelikli ve sürdürülebilir istihdamın sağlanması, yeterli sosyal korumanın temini, sosyal dışlanma ve yoksullukla mücadele ile çalışma şartlarının iyileştirilmesi, mikro girişimlerin mikrofinans imkânlarına erişimlerinin arttırılması ve sosyal girişimlerin finansmana erişimlerinin desteklenmesini hedefleyen projelere destek sağlamaktadır. Bugüne kadar 670 milyon avro ulusal katkı ödemesi yaptığımız Programdan ülkemiz kuruluşları katkı miktarımızın üzerinde yaklaşık 1,2 Milyon avro tutarında hibe almaya hak kazanmıştır. Faydalanıcılar arasında, Üniversitelerimiz, Kalkınma Ajansları, Valilil, İl Milli Eğitim Müdürlüğü, Dernekle, Kar amacı gütmeyen kuruluşlar gibi farklı kurum ve kuruluşlar bulunmaktadır.
Ayrıca doğrudan vatandaşlarımızın, kurum ve kuruluşlarımızın yararlanamadığı ancak uzmanlık gerekan çeşitli konularda ilgili kurumlarımızın, bürokratlarımız ve uzmanlarımızın kapasite gelişimine destek sağlayan Gümrükler 2020, Fiscalis 2020, Sivil Koruma Mekanizması gibi Programlarımız da mevcut.
Gümrükler 2020 Programı, AB’de yürütülen çalışmaların takibi, AB gümrük idareleri ile irtibat ağının kuvvetlendirilmesi ve AB iyi uygulama örneklerinin görülmesini sağlamaktadır. Programın, ülkemizdeki faydalanıcısı Ticaret Bakanlığıdır.
Fiscalis 2020 Programıyla da vergi idareleri arasında bilgi ve tecrübe paylaşımına olanak sağlamakta olup Hazine ve Maliye Bakanlığımız faydalanıcı kurumdur.
AB içinde ve dışında meydana gelen afet ve acil durumlarda beşerî, çevresel ve kültürel mirasın korunmasına yönelik olarak aynî yardım, teçhizat, personel ve uzman desteği sağlanması amacıyla oluşturulan Sivil Koruma Mekanizması Programı ise, ülkemizde Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) tarafından yürütülmektedir.
AB Ajanslarında 7 Türk Uzman
AB Ajansları ise belli konularda uzmanlık geliştirmek, güvenilir ve bağımsız bilgi sağlamak, işbirliğini güçlendirmek amacıyla faaliyet gösteren Avrupa çapındaki prestijli kurumlardır. Çevre alanında faaliyet gösteren Avrupa Çevre Ajansı (AÇA) ile ilişkilerimiz Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yürütülmektedir. Merkezi Danimarka’da olan AÇA’da 7 Türk uzman görev yapmakta, ülkemizi temsil etmektedir.
Katılım sağladığımız bir diğer Ajans, Avrupa Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığı İzleme Merkezi (EMCDDA) olup, Avrupa’nın uyuşturucu sorunlarının niteliğini anlaması ve bunlara daha iyi yanıt vermesine yardımcı olmak için, bağımsız ve bilgi üretilmesi amacıyla kurulmuştur. Merkez, katılım sağlayan ülkelerin politika yapıcılarına, uyuşturucu mevzuatı ve stratejilerinin oluşturulması için ihtiyaç duyulan veriyi sunmaktadır. Ayrıca bu alanda çalışan bürokrat ve uzmanlara yeni araştırma alanları saptanması, iyi uygulamaların paylaşılması yöntemiyle yardımcı olmaktadır. EMCDDA üyeliğine ilişkin faaliyetler, İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü Türkiye Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığı İzleme Merkezi (TUBİM) tarafından yürütülmektedir. TUBİM aynı zamanda EMCDDA’nın yönetim kurulunda yer almaktadır.
AB Programlarında Yeni Dönem 2021-2027
AB’nin 2021-2027 çok yıllı mali dönemi kapsamında AB Programlarında yenilenmeler söz konusu olacak. Bu kapsamda değişecek ve yenilenen AB Programlarını AB Programları Kurulu olarak mercek altına alıp tüm kurumlarımızla beraber değerlendiriyoruz. Yeni dönemde hangi Programlara katılalım, bu katılımdan ülkemize nasıl fayda sağlarız bunların analiz çalışmalarını yapmaya başladık. Yeni dönemde yenilenen Erasmus, Ufuk Avrupa ile isimleri ve muhteviyatı değişen, bir önceki programlar ile birleşen Invest EU, Avrupa Sosyal Fonu, Tek Pazar Programı ile konuları itibariyle bize fayda sağlayacağını öngördüğümüz çevre ve iklim alanındaki LIFE Programı, Sığınma ve Göç Fonu, Entegre Sınır Yönetimi Fonu, AB Yolsuzlukla mücadele Programı, Adalet Programı, Haklar ve Değerler Programı Dijital Avrupa Programı ve Avrupa Uzay Programı 2021-2027 yılları arasında katılım sağlamayı düşündüğümüz Programlar arasında yer almaktadır.