Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Dönmez, Jeotermal Elektrik Santral Yatırımcılar Derneği (JESDER) tarafından Bilkent Otel’de düzenlenen Türkiye Jeotermal Kongresi’ne katıldı.
Bakan Dönmez, Türkiye’nin Avrupa’da ve dünyada lider rolünü üstlendiği jeotermal enerji sektörü için kongrenin yararlı olacağını dile getirdi. Türkiye’nin büyüyen ekonomisini ve artan enerji ihtiyacını karşılamak adına pek çok adım atıldığına değinen Dönmez, çalışmalara devam edildiğinin de altını çizdi.
Kaynak çeşitliliğini artırmak ve arz güvenliğini sağlamak adına ulusal ve uluslararası projelerin büyük bir azim ve kararlılıkla hayata geçirildiğine vurgu yapan Dönmez, “Kurulu gücümüzü, kurulu güç içerisindeki yerli ve yenilenebilir enerji payımızı ve yatırımlarımızı da istikrarlı bir şekilde yükseltiyoruz. Mottomuz ‘daha çok yerli, daha çok yenilenebilir’, hedefimiz ise ‘bağımsız enerji, güçlü Türkiye.’ Bu anlayışla 2019 sonu itibarıyla kurulu gücümüzü 91 bin 300 megavata yükselttik. 2000’li yılların başından bu yana toplam kurulu gücümüzü yaklaşık üç kat artırdık. Bir başka deyişle büyüyen Türkiye’nin enerjisi üçe katlandı. 2000’lerde yetmeyen enerjisini yönetmeye çalışan bir Türkiye vardı, bugün ise fazla enerjisini yönetmeye çalışan bir Türkiye var. Aradan geçen süre zarfında gücümüz sağlamlaştı, enerji sektörümüz ayakları yere daha sağlam basar bir hale geldi” ifadelerini kullandı.
“Güneş enerjisi kurulu gücümüz 5 bin 995 megavata yükseldi”
Milli Enerji ve maden politikasında da yerli ve yenilenebilir kaynakların payının artırılması yönünde hedefler belirlendiğini açıklayan Dönmez, “2019 sonu itibarıyla elektrik üretimimizin yüzde 62’sini yerli ve yenilenebilir kaynaklardan karşıladık. Yenilenebilir kurulu gücümüz 44 bin 767 megavata ulaştı. Kurulu gücümüzün yüzde 49’unu yani neredeyse yarısını yenilenebilir kaynaklar oluşturuyor. İnanıyorum ki bu oran yeni YEKA yarışmalarımızla daha da yükselecek ve bu konuda kendine özgü modeliyle Türkiye örnek bir konuma gelecek. 2002’de 12 bin 241 megavat olan hidrolik kurulu gücümüz 28 bin 500 megavata, 28 megavat olan biyokütle ve atık ısı gücümüz bin 163 megavata, 19 megavat olan rüzgar gücümüz 7 bin 591 megavata ve belki de en önemli kısım burası sıfır olan güneş enerjisi kurulu gücümüz 5 bin 995 megavata yükseldi” şeklinde konuştu.
“Türkiye yenilebilir enerji kurulu gücünde Avrupa’da altıncı sıraya yerleşti”
Yaşanan artışlarla birlikte Türkiye’nin yenilebilir enerji kurulu gücünde fark oluşturduğunu söyleyen Dönmez, “Türkiye, yenilenebilir enerji kurulu gücünde Avrupa’da altıncı, dünyada 13’üncü sıraya yerleşti. Son 10 yılda yenilenebilir kurulu güç ortalamamız yıllık yüzde 11, elektrik üretimimiz yıllık ortalama yüzde 10 artış gösterdi. Oldukça gerilerden başladığımız bu yarışta bugün yenilenebilir enerji kurulu gücünde ve elektrik üretiminde oldukça iyi bir noktaya geldik. Şimdi sıra teknoloji üretiminde. YEKA’larla birlikte artık yenilenebilir enerji teknolojilerinde üretim üssü olmaya adayız. Ankara’da Türkiye’nin ilk entegre güneş fabrikası yükseliyor. İzmir’de de inşallah Türkiye’nin ilk entegre rüzgar fabrikasını devreye alacağız. Yenilenebilir enerjide bilgi ve birikimi değere dönüştürüyoruz. Dünyanın güneşi Made In Türkiye imzalı panellerle parlayacak. Dünyanın rüzgârı Made In Türkiye imzalı rüzgâr türbinleriyle enerjiye dönüşecek” dedi.
Jeotermal enerji ve kamu-özel sektör iş birliği hakkında da konuşan Bakan Dönmez, sözlerine şöyle devam etti:
“Jeotermal enerji, kamu-özel işbirliği ve siyasi kararlılıkla yazdığımız bu başarı hikâyemizin düğümünü oluşturuyor. Ana fikrimizi tüm dünyaya özetliyor. 2002’de sadece 15 megavat olan jeotermal kurulu gücümüz 2019 sonu itibarıyla tam bin 515 megavata ulaştı. 100 katlık bir artıştan bahsediyoruz burada. Bu büyük artışla beraber jeotermal kurulu gücünde Avrupa’da birinci, dünyada dördüncü sıraya yükseldik. 2019 sonunda jeotermal kurulu gücümüz yüzde 1,66’ya yükseldi. Elektrik üretimimizin ise yüzde 2,93’ü JES’lerden sağladık. Tüm bu başarılar için yer altının enerjisini gün ışığıyla buluşturan, milletimizin hizmetine sunan jeotermal sektörümüzü bir kez daha kutluyorum. Ancak, şimdi hedefimiz daha yüksek. Jeotermal kaynaklı kurulu güçte dünyada birinci olacak ve Avrupa ile de farkı giderek açacağız. Halen ön lisans aşamasında olan projelerimiz var. Bunları da dikkate aldığımızda jeotermalde kurulu gücümüzü yakın bir zamanda bin 961 megavata yükselteceğiz.”
“Türk turizminin kalitesini ve marka değerini bu alanlarda da güçlü bir şekilde ortaya koymalıyız”
Bugüne kadar yapılan ihalelerle Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğünün (MTA) 101 adet jeotermal sahasını yatırımcılara devrettiğini hatırlatan Dönmez, bu devir sonucunda Türkiye ekonomisinin 546 milyon dolarlık bir katkı sağladığını açıkladı.
Dönmez, jeotermalin yalnızca elektrik üretiminde kullanılmadığını belirterek, ısınma, tarım, turizm gibi alanlarda da fayda sağladığını söyledi.
Konut ısınmasında 2002’de 30 bin konuta eş değer ısınmayı sağlarken, 2019 yılında bu sayının 140 bin konut eş değere yükseldiğinin altını çizen Dönmez, “Tarımda meyve, sebze kurutulması ve seracılıkta jeotermal kullanımı son dönemlerde ciddi artışlar gösterdi. Bir örnek vermek gerekirse 2002’de 500 dönümlük sera ısıtması jeotermalle gerçekleştirilirken, bugün bu sayı yaklaşık 4 bin 300 dönüme yükseldi. Turizm dedik az önce, burada da çok büyük bir potansiyele sahibiz. Yaklaşık 18,5 milyon insanın faydalandığı 400 otel ve kaplıcanın kullandığı termal suyun enerjisini de jeotermalden karşılıyoruz. Toplam jeotermal ısı potansiyelimizi göz önüne aldığımızda toplamda 1 milyonun üzerinde yatak kapasiteli termal tesisleri hayata geçirebilecek imkânımız var. Biliyorsunuz sağlık turizmi açısından termal tesisler bütün dünyada oldukça revaçta. Türk turizminin kalitesini ve marka değerini bu alanlarda da güçlü bir şekilde ortaya koymalıyız” diye konuştu.
"Biz her zaman üretimden yana olduk"
Konuşmasının son kısmında sektör temsilcilerine seslenen Dönmez, “Biz her zaman sektörümüzün ve sizlerin arkasında, üretimden yana olduk. Bu amaçla 2020 sonuna kadar işletmeye giren ve YEKDEM’e dâhil olan lisanslı JES’lere destek olmaya devam edeceğiz. Ayrıca, YEKDEM’e dâhil olmayan elektrik üreticilerine üretimlerini serbest koşullar altında yaptığı ikili ticari anlaşmalarla ya da EPİAŞ tarafından işletilen elektrik piyasası yoluyla da satabilme imkânı sunduk. Biz her zaman yerli ve yenilenebilir enerjiden yana olduk. Rotamızı, hedeflerimizi ve politikalarımızı bu felsefeyle belirledik. Sadece yerli ve yenilenebilir kaynaklı enerji üretimini değil, aynı zamanda kullanımını da yaygınlaştıracağız. Bu amaçla isteyen tüketiciler için yenilenebilir enerji tarifesi üzerinde çalışıldığını daha önce söylemiştik. Bu tarifeyle sadece yenilenebilir kaynaklardan üretilen elektriği tüketmek isteyen kullanıcılara bu fırsatı vereceğiz. Tarife ile ilgili çalışmalar sürüyor. Şu anda Türkiye Büyük Millet Meclisimizin ilgili komisyonunda tarife üzerinde çalışılıyor. Meclisimizin takvimine göre süreç tamamlanacak. Sonrasında da EPDK ilgili tarifeyi yayınlayacak. Böylece isteyen aboneler tedarik şirketleri vasıtasıyla bu tarifeden yararlanabilecek” ifadelerini kullandı.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’e konuşmasının ardından JESDER Yönetim Kurulu Başkanı Ufuk Şentürk hediye takdiminde bulundu.
