Son yıllarda özellikle gençler arasında sıkça dile getirilen “aşırı düşünme” (overthinking) kavramının, yüksek zekâ ile bağlantılı olup olmadığı tartışma konusu olmaya devam ediyor. Uzmanlar, bu durumun doğrudan zekâ göstergesi olarak değerlendirilmemesi gerektiğini vurguluyor.
Psikologlara göre aşırı düşünme, bireyin olayları sürekli analiz etmesi, olası senaryolar üzerinde yoğunlaşması ve karar vermekte zorlanması şeklinde ortaya çıkıyor. Bu durum bazı kişilerde problem çözme becerisinin gelişmiş olmasına eşlik edebilse de, her zaman yüksek zekâ anlamına gelmiyor.
Araştırmalar, bilişsel kapasitesi yüksek bireylerin karmaşık konular üzerinde daha fazla düşünme eğiliminde olabildiğini gösterirken, aşırı düşünmenin çoğu zaman kaygı, stres ve mükemmeliyetçilikle ilişkili olduğuna dikkat çekiyor. Uzmanlar, özellikle duygusal yükün arttığı dönemlerde aşırı düşünmenin zihinsel yorgunluğa ve odaklanma sorunlarına yol açabileceğini belirtiyor.
Uzman görüşlerine göre, sağlıklı düşünme ile aşırı düşünme arasındaki farkın iyi ayırt edilmesi gerekiyor. Dengeli analiz, öğrenme ve üretkenliğe katkı sağlarken; kontrolsüz aşırı düşünme, bireyin yaşam kalitesini olumsuz etkileyebiliyor.
Psikologlar, aşırı düşünme eğilimi olan kişilerin farkındalık çalışmaları, stres yönetimi ve gerektiğinde profesyonel destekle bu durumu daha sağlıklı bir düzeye çekebileceğini ifade ediyor.