26. Türkiye Hükûmeti
26. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti veya VIII. İsmet İnönü Hükümeti, 27 Mayıs Darbesi'nin ardından düzenlenen 1961 seçiminin ertesinde kurulan ilk hükümettir. İsmet İnönü'nün başkanlığında Cumhuriyet Halk Partisi ile Adalet Partisi arasında bir koalisyon hükûmeti olarak kurulan hükümet, 20 Kasım 1961 - 25 Haziran 1962 tarihleri arasında görev yaptı.
27. Türkiye Hükûmeti
27. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti veya IX. İsmet İnönü Hükûmeti, İsmet İnönü'nün başkanlığında Cumhuriyet Halk Partisi, Yeni Türkiye Partisi, Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi ve bağımsız milletvekilleri arasında bir koalisyon hükûmeti olarak kurulmuştur. 27. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti, 25 Haziran 1962 - 25 Aralık 1963 tarihleri arasında görev yaptı.
28. Türkiye Hükûmeti
28. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti veya X. İsmet İnönü Hükümeti, İsmet İnönü'nün başkanlığında Cumhuriyet Halk Partisi tarafından kurulan ve bağımsız milletvekillerinin desteklediği bir azınlık hükümetidir. 28. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti, 25 Aralık 1963 - 20 Şubat 1965 tarihleri arasında görev yaptı.
37. Türkiye Hükûmeti
37. Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti. Bülent Ecevit tarafından kurulan CHP ve MSP koalisyon hükümetidir. I. Ecevit Hükümeti olarak anılmaktadır. 20 Temmuz 1974 Kıbrıs Harekâtı bu hükümet döneminde yapılmıştır.
Hükümetin kurulması aşamasında CHP ve MSP arasında kurulan koalisyon hükümetinin ortaklık şartlarını ve hükümetin hedefini belirlediği bir protokol imzalanmıştır.
Protokolde, milli, demokratik, laik ve sosyal hukuk devleti ilkesine yürekten inanan; hukukun üstünlüğüne, demokratik hak ve hürriyetlere saygılı olan iki partinin ortak amaçlarının, kanunları herkese eşit olarak uygulayan, Atatürk ilkelerine bağlı bir devlet idaresiyle anlayış, kardeşlik ve sosyal adalete dayanan bir toplum düzeninin kurulması olduğu belirtilmiştir.
39. Türkiye Hükûmeti
41. Türkiye Hükûmeti
41. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti veya 5. Demirel Hükümeti veya 2. Milliyetçi Cephe Hükûmeti, Adalet Partisi Genel Başkanı Süleyman Demirel Başkanlığı'nda kurulan hükümet, 21 Temmuz 1977 - 5 Ocak 1978 tarihleri arası görev yaptı.
Başbakan Süleyman Demirel 4951 sayılı kanun hükümlerine istinaden Devlet Bakanlığı sayısının 6'a çıkarmış ve bunlardan ikisini Başbakan Yardımcılığına atamıştır.
42. Türkiye Hükûmeti
42. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti veya 3. Ecevit Hükûmeti veya Motel Hükûmeti, Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Bülent Ecevit başkanlığında kurulan hükûmet, 5 Ocak 1978 - 12 Kasım 1979 tarihleri arası görev yaptı. Güneş Motel'de yapılan pazarlık sonrasında kurulmuştur.
Başbakan Bülent Ecevit 4951 sayılı kanun hükümlerine istinaden Devlet Bakanlığı sayısının 10'a çıkarmış ve bunlardan üçünü Başbakan Yardımcılığına atamıştır. İşletmeler Bakanlığı ve Yerel Yönetim Bakanlığı olmak üzere yeni iki bakanlık kurulmuştur.
49. Türkiye Hükûmeti
49. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti 1991 erken genel seçimlerinin ardından DYP ve SHP ortaklığıyla kurulmuştur. Hükümet 30 Kasım 1991 tarihinde 164 red oyuna karşılık 280 kabul oyuyla kurulmuştur. 17 Nisan 1993'te Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın ölümü ve ardından Başbakan Süleyman Demirel'in 16 Mayıs'ta Cumhurbaşkanı seçilmesiyle beraber hükümet sonlanmıştır; ancak yeni hükümet kuruluncaya kadar Başbakanlığa Erdal İnönü vekalet etmiştir.
50. Türkiye Hükûmeti
50. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti, 1. Çiller Hükümeti, Doğru Yol Partisi Genel Başkanı ve İstanbul Milletvekili Tansu Çiller'in başkanlığında, 25 Haziran 1993 tarihinde kuruldu. Doğru Yol Partisi ile Sosyaldemokrat Halkçı Parti (18 Şubat 1995 tarihi itibariyle Cumhuriyet Halk Partisi) arasında kurulan koalisyon hükümeti, 5 Ekim 1995 tarihine kadar görev yaptı.
52. Türkiye Hükûmeti
Türkiye Cumhuriyeti 52. Hükümeti veya 3. Çiller Hükümeti, Doğru Yol Partisi Genel Başkanı ve İstanbul Milletvekili Tansu Çiller'in başkanlığında, 30 Ekim 1995 tarihinde kuruldu. Doğru Yol Partisi ile Cumhuriyet Halk Partisi arasında kurulan koalisyon hükümeti, 5 Kasım 1995 tarihinde TBMM'deki güvenoylamasında, 243 kabul, 174 ret oyuyla güvenoyu aldı. 26 Aralık 1995'te yapılan milletvekilliği erken seçimleriyle, 52. Hükümet istifa etti.
53. Türkiye Hükûmeti
Türkiye Cumhuriyeti 53. Hükûmeti, 6 Mart 1996-28 Haziran 1996 tarihleri arasında görev yapan Türkiye Cumhuriyeti Hükûmetidir.
1995 Türkiye genel seçimleri sonrasında 20. dönem TBMM oluştu. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel seçim sonrasında hükûmet kurma görevini 132 milletvekiliyle ikinci gelen Anavatan Partisi'nin Genel Başkanı ve Rize Milletvekili Mesut Yılmaz'a verdi. Anavatan Partisi 132 milletvekiliyle mecliste güvenoyu almak için yeterli milletvekili sayısına sahip değildi. Hükümetin kurulması için Anavatan Partisi ve Doğru Yol Partisi 3 Mart 1996 tarihinde partiler arası bir koalisyon protokolü imzalandı.
Bu protokole göre partiler hizmet alanlarını belirlediler:
* Başbakan ve başbakan yardımcısı aynı partiye mensup olmayacak.
* Atama ve görevlendirme işlemlerinde Başbakan yalnız karar veremeyecek, alınan kararlarda başbakan yardımcısının da imzası olacak.
* 1996'da ANAP, 1997 ve 1998'de DYP, 1999'da ANAP ve 2000'de iki partinin de mutabık kalacağı DYP'ye mensup bir kişi başbakanlık görevini yürütecek.
* Bakanlar Kurulu 33 bakandan oluşacak, devlet bakanlıkları eşit sayıda bölüşülecek ve icracı bakanlıklardan 8'i ANAP ve 9'u DYP'ye ait olacak.
* Eğer bakanlık sayısı artılacaksa partiler arasında DYP'nin bakanlık fazlalığı sürdürülecek.
Bu protokol çerçevesinde Doğru Yol Partisi ve Anavatan Partisi'nin oluşturduğu 53. hükümet 6 Mart 1996 tarihinde Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in onaylamasıyla kuruldu. Ancak Anavatan Partisi salt çoğunluğa sahip olmadığı için bu bir azınlık hükümetidir.
DSP'nin de desteğini alan yeni hükümet 12 Mart 1996 tarihinde TBMM'deki güven oylamasında, 257 kabul, 207 ret, 80 çekimser oyla güvenoyu aldı.
Güvenoylaması üzerine Refah Partisi adına Genel Başkan Necmettin Erbakan, alınan güven oyunun Anayasa’nın öngördüğü çoğunluğun altında kaldığını ileri sürerek, oylamanın iptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu.
Anayasa Mahkemesi, Bakanlar Kurulu'nun güvenoyu almış sayılabilmesi için toplantıya katılan 544 üyenin yarısının bir fazlası olan 273 kabul oyu gerektiğini belirterek, söz konusu olan oylamanın 14 Mayıs 1996 tarihinde iptaline karar verdi. Bu sonuç üzerine Refah Partisi 27 Mayıs 1996 tarihinde Mesut Yılmaz hakkında gensoru önergesi verdi ve önergenin görüşülmesi 3 Haziran 1996 günü TBMM'de kabul edildi. Başbakan Yılmaz ise gensoru oylaması yapılmadan 6 Haziran 1996'da Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e istifasını sundu.
54. Türkiye Hükûmeti
Öncesi: 1995 Türkiye genel seçimleri sonrasında 20. dönem TBMM oluştu. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel hükümeti kurma görevini ilk olarak seçimden birinci olarak çıkan Refah Partisi'nin genel başkanı ve Konya Milletvekili Necmettin Erbakan'a verdi ancak Refah Partisi'nin mecliste güvenoyu almak için yeterli milletvekiline sahip olmaması ve mecliste üyesi bulunan diğer partilerin destekte bulunmaması nedeniyle Erbakan hükümeti kuramadı. Bunun üzerine Cumhurbaşkanı Demirel seçimde ikinci gelen Anavatan Partisi genel başkanı Mesut Yılmaz'a hükümet kurma görevini verdi ve Anavatan Partisi ile Doğru Yol Partisi ortaklaşa 53. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti'ni kurdular. Ancak bu hükümet yalnızca üç ay sürdü.
Kurulması: Cumhurbaşkanı Demirel, hükümet kurma görevini ikinci kez Necmettin Erbakan'a verdi ve Refah Partisi ile Doğru Yol Partisi'nin oluşturduğu koalisyon hükümeti 28 Haziran 1996 tarihinde Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in görevlendirmesiyle kuruldu.
Partiler arasında imzalanan koalisyon protokolüne göre hükümet şu şekilde olacaktı:
* Başbakan ilk olarak Necmettin Erbakan olacak, 2 yıl sonra ise başbakanlık görevini Doğru Yol Partisi genel Başkanı Tansu Çiller yürütecek. Bu şekilde 2'şer yıl arayla başbakan değişecekti.
* Necmettin Erbakan başbakan, Tansu Çiller başbakan yardımcısı ve dışişleri bakanı olacaktı.
Hükümet, TBMM'deki 8 Temmuz 1996 tarihli güvenoylamasında 278 kabul, 265 ret ve 1 çekimser oyla güvenoyu aldı.
Sonu: Hükümetin kurulması üzerinden bir yıl geçmeden muhalefet partilerinden ve Cumhurbaşkanı Demirel tarafından siyasi krizin son bulması için erken seçim gerektiğine dair açıklamalar yapıldı. 54. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti döneminde 28 Şubat Süreci yaşandı. Bu süreç 54. hükümetin sonunu getirir. 28 Şubat 1997 tarihinde "irtica ve buna karşı alınacak tedbirler" gündemiyle toplanan Millî Güvenlik Kurulu bazı kararlar aldı. Başbakan Erbakan, 22 Mayıs'ta TBMM grup toplantısında şu açıklamayı yaptı: "Hükümetin önünde iki seçenek vardı. Birincisi ordunun tavırlarına rest çekip hükümetten ayrılmak, ikincisi de uzlaşmayı ve iknayı denemekti. Biz uzlaşmayı seçtik". 21 Mayıs 1997 tarihinde Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, "yasadışı bazı eylemlerin odağı olmaya başladığı ve bazı üyelerinin laik rejimi hedef alan girişimleri" nedeniyle Refah partisi'nin kapatılması için Anayasa Mahkemesi'ne dava açtı. Başsavcı Vural Savaş, dava ile ilgili yaptığı açıklamada partinin "laikliğe aykırı eylemlerin odağı haline geldiğini ve ülkeyi giderek bir iç savaş ortamına sürüklediğini" belirtti. Dava devam ederken Erbakan, başbakanlık görevini Tansu Çiller'e devretmek amacıyla 18 Haziran 1997'de Cumhurbaşkanı Demirel'e istifasını sundu. 30 Haziran 1997'de 54. hükümet son buldu. Cumhurbaşkanı Demirel ise yeni hükümeti kurma görevini mecliste çoğunluğa sahip Doğru Yol Partisi'nin genel başkanı Tansu Çiller'e değil, Mesut Yılmaz'a verdi. 55. Hükûmet (ANASOL-D) Mesut Yılmaz'ın liderliğinde Anavatan Partisi, Demokratik Sol Parti, Demokrat Türkiye Partisi koalisyonu ile kuruldu.
55. Türkiye Hükûmeti
55. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti, 30 Haziran 1997-11 Ocak 1999 tarihleri arasında görev yapan, Anavatan Partisi, Demokratik Sol Parti ve Demokrat Türkiye Partisi koalisyonunun oluşturduğu Türkiye Cumhuriyeti hükûmetidir.
ANAP Genel Başkanı ve Rize Milletvekili Mesut Yılmaz'ın 20 Haziran 1997 tarihinde, Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından görevlendirilerek kurduğu hükümettir.
Hükümeti ANAP, DSP ve Demokrat Türkiye Partisi tarafından oluşturulan azınlık koalisyonu kurdu. CHP de hükümeti dışardan destekledi.
30 Haziran günü cumhurbaşkanından onay alan Hükümet, 8 Temmuz'da TBMM'den 256 ya karşılık 281 oyla güvenoyu aldı.
Türkbank ihalesindeki yolsuzluk iddiaları üzerine CHP hükümete desteğini geri çekti. CHP hükümet aleyhinde gensoru önergesi verdi. Önerge TBMM tarafından kabul edilince güvenoyu almayan ANASOL-D hükümeti düştü.
57. Türkiye Hükûmeti
Türkiye Cumhuriyeti 57. Hükûmeti, 5. Ecevit Hükûmeti.
DSP Genel Başkanı ve İstanbul Milletvekili Bülent Ecevit'in Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından 3 Mayıs 1999 tarihinde görevlendirilerek MHP ve ANAP ile kurduğu koalisyon hükûmeti.
28 Mayıs 1999 tarihinde Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından onaylanan hükûmet, 9 Haziran 1999 tarihinde TBMM'den güvenoyu aldı.
Kuruluş: 18 Nisan 1999 genel seçimlerinden 1. parti olarak çıkan DSP tek başına Hükûmet kuracak çoğunluğa sahip olmadığı için koalisyon kurma zorunluluğu doğmuştur. En fazla sandalyeye sahip partinin genel başkanı sıfatı ile 3 Mayıs 1999 Cumhurbaşkanı'ndan Hükûmeti kurma görevi alan Bülent Ecevit MHP ve ANAP ile görüşmelerde bulunarak bir koalisyon Hükûmeti kurma girişimlerine başlamıştır.
DSP Genel Başkanı Bülent Ecevit, ikinci parti MHP'nin Genel Başkanı Devlet Bahçeli ve dördüncü parti ANAP'ın Genel Başkanı Mesut Yılmaz arasında 28 Mayıs 1999 tarihinde imzalanan 57. Cumhuriyet Hükûmeti Koalisyon Protokolü ile 57. Hükûmet kurulmuştur.
Koalisyon Protokolünde;
Milletimiz, bu tercihi ile, siyasi hayatımıza istikrarsızlık, çatışma ve kutuplaşma yerine, hoşgörü, uzlaşma ve işbirliği ortamının hakim olarak ülke sorunlarına istikrar içinde çözüm üretilmesini arzuladığını göstermiştir. Bu anlayıştan yola çıkan Demokratik Sol Parti, Milliyetçi Hareket Partisi ve Anavatan Partisi, 57. Cumhuriyet Hükûmeti’ni oluşturmak suretiyle, ülke sorunlarına çözüm üretme görev ve sorumluluğunu birlikte üstlenerek bir ‘uzlaşma ve atılım hükûmeti’ olarak çalışmaya karar vermişlerdir denilmiştir.
İcraatlar: AB'ye uyum sürecinde uyum paketlerinin ilk üçü çıkarılmıştır. Türk Medeni Kanunu yeniden ele alınmış ve çıkarılmıştır.
Tarım Bakanlığı'nca, Türk tarım ve hayvancılığı için bir dönüm noktası olarak gösterilen, biyoteknoloji alanında hayvancılığa büyük bir yol katettirecek olan Embriyo transferi çalışması Çukurova Tarımsal Araştırmalar Enstitüsü tarafından başlatılmıştır.
Yine Tarım Bakanlığı'nca Ulusal Çiftçi Kayıt Sistemi kurulmuş ve tarmsal veritabanı oluşturulmuştur.
Sonu: 57. hükûmet döneminde 2000 Türkiye Finansal Krizi, 2001 Türkiye ekonomik krizi ve "Kara Çarşamba" olarak da tarihe geçen Cumhuriyet tarihinin en büyük krizlerinin çıkması 57. hükûmetin sonunu hazırlamıştı. 2002'de Başbakan Bülent Ecevit'in sağlık durumunun kötüleşmesi ile ilgili tartışmalar başladı. Bu tartışmalar üzerine Başbakan yardımcısı Devlet Bahçeli, 7 Temmuz 2002'de aldığı kararla 3 Kasım 2002'de seçim yapılmasını istedi.
8 Temmuz 2002'de, Ecevit'in sağ kolu olarak nitelendirilen Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Hüsamettin Özkan, Dışişleri Bakanı İsmail Cem, DSP'li Bakanlar ve milletvekilleri istifa etti. 22 Temmuz 2002'de DSP'nin milletvekili sayısı 128'den 64 düşmüştü ve TBMM'de 4. parti oldu. DSP'den ayrılanların çoğu Yeni Türkiye Partisi'ne geçti. Bu olay üzerine 31 Temmuz 2002'de 3 Kasım'da genel seçimin yapılması için TBMM'de yapılan oylama sonucunda 514 milletvekilinin 449 kabul 62 ret oy verdi. Oylamalarda 62 ret oy verenler DSP milletvekillerinde oluşuyordu.
3 Kasım 2002'de yapılan seçimlerde iktidarda bulunan MHP %8,35, ANAP %5,12 ve DSP %1,22 oy alarak tamamen TBMM'nin dışında kaldılar. 18 Kasım 2002'de Abdullah Gül'ün 58. hükûmeti kurmasıyla 57. hükûmet sona erdi.