Prof.Dr.Can Öztürk, konuşmasına şöyle devam etti; "ASTIM, bronşların daralmasına bağlı olarak akciğerlere hava giriş çıkışının zorlaşmasıyla ortaya çıkan ve nöbetler şeklinde, bazen kriz boyutunda – öksürük, nefes darlığı, hırıltılı solunum ve göğüste sıkışma hissi – ile seyreden kronik bir akciğer hastalığıdır.
Toplumun % 5-10’unu etkileyen bu hastalık ülkemizde yaklaşık 4 milyon kişide mevcuttur. Dünyada ise yaklaşık 300 milyon astım hastası vardır. Hastalık her yaşta ortaya çıkabilir ancak çocukluk döneminde daha sık görülmektedir. Ancak çocuklarda görülen astım, yetişkinlik dönemine geçişle birlikte % 30-80 oranında düzelmektedir.
Astıma yol açan nedenler; genetik veya çevresel faktörler olabilir.
Son yıllarda tüm dünyada astım ve alerjik sorunların sıklığı artmıştır. Şehirleşme, modern yaşam, kontrolsuz gıdaların tüketimi ve küresel iklim değişikliği nedenleriyle 2025 yılına kadar 100 milyon kişinin daha astım hastası olması beklenmektedir.
Çevre ve hava kirliliğini oluşturan; sülfür dioksit, nitrojen oksit ve egzoz gazları ile her türlü organik yakıt, ev içi hava kirleticiler, yapı ve mobilya malzemeleri astım ve alerjik sorunları artırmaktadır.
Dünyada astımın %10’undan mesleki nedenler sorumludur. 300’den fazla faktör mesleki astıma yol açmaktadır.
ASTIM bugün için tedavi edilebilir ve kontrol altında tutulabilir bir hastalıktır. Buna rağmen, her yıl dünyada 250.000 kişi astım nedeniyle ölmektedir. Ölümler tıbbi tedavilerin yetersizliği veya tedavideki gecikmelerden kaynaklanmaktadır.
Ülkemizde her yıl 100.000 civarında hasta astım hastalığı nedeniyle hastaneye yatırılmaktadır. Bu rakam ABD’de 500.000 civarındadır. Birçok gelişmiş ülkede, astımın topluma getirdiği maddi yük, koroner kalp hastalıklarından daha fazladır. Dünyada astımlı bir hastanın yıllık tedavi masrafı 1000-1500 ABD Doları civarında iken, ülkemizde bu rakam 1000-1500 TL civarındadır.
Ülkemizde önemli olan bir sorun, Astım hastalarının, yine kronik bir akciğer hastalığı olan ve daha çok sigara içenlerde görülen KOAH(Kronik Akciğer Havayolu Hastalığı) ile karıştırılmasıdır. Bir çok KOAH’lı hasta, hastalığının astım olduğunu zannetmektedir.
Gelişmiş ülkelerde bile KOAH’ lı hastaların sadece %25-40’ına tanı konulabilmesi, bu konudaki karmaşayı artırmaktadır. Ülkemizde bulunan 3 milyona yakın KOAH’ lı hastanın sadece 300-500 bini kendisinde bu hastalığın bulunduğunu bilmektedir. Halbuki erken tanı konulabilse, bu kişilerde hastalığın ilerlemesini durdurmak mümkün olabilecektir.
2010 DÜNYA AKCİĞER SAĞLIĞI YILI
Astım, KOAH, Akciğer Kanseri, Zatürre, Tüberküloz ve Solunum Yetmezliği gibi akciğer hastalıkları yüzünden, dünyada her yıl onmilyonlarca insan nefes alma ve yaşam mücadelesi vermektedir ve 10 milyondan fazlası da hayatını kaybetmektedir.
Akciğer Hastalıklarının dünya nüfusunu tehdit eden önemli bir sorun olduğuna dikkatleri çekmek için: Akciğer Sağlığı ve Hastalıkları ile ilgili Uluslararası Kuruluşlar, 2010 yılını “ Dünya Akciğer Sağlığı” yılı olarak ilan etmişler ve bunu “Akciğer Sağlığı Nefes almak ve Yaşamak için esastır “ sloganı ile ve ortak bir deklarasyonla duyurmuşlardır.
Astım, KOAH ve Akciğer Kanseri gibi hastalıklar, özellikle düşük ve orta gelir düzeyindeki ülkelerde büyük sorunlar oluşturmakta ve toplum sağlığı hizmetlerine büyük bir yük getirmektedir. Bu hastalıklara bağlı olarak 2025 yılında ölümler; erkeklerde 4.3 kat, kadınlarda 2.8 kat artacaktır. Diğer taraftan bu hastalıkların hepsini etkileyen önemli bir faktör olan sigara kullanımı, her yıl 1.3 milyonu akciğer kanserinden olmak üzere, 5 milyondan fazla insanın ölümüne yol açmaktadır.
Ülkemizde Akciğer Kanseri dahil tüm solunum sistemi hastalıklarında, hastalara ileri ve gecikmiş dönemlerde tanı konulmaktadır. Örneğin; akciğer kanserli hastaların yaklaşık %50’ si en son dönemlerinde teşhis edilmektedir.
İşgücü kaybı ve sağlık harcamalarındaki artışa paralel olarak, akciğer hastalıklarının getirdiği mali külfet, her yıl milyarlarca doları bulmaktadır.
Ülkemizde; SGK kapsamında; Solunum Sistemi Hastalıklarının tanı ve tedavisi için yapılan ödemeler, sağlık hizmetlerine yönelik ödemelerin %10’undan fazlasını oluşturmaktadır. Kronik solunum hastalıklarının çoğunda, evde bakım organizasyonlarının kurulması, tedavi maliyetlerini düşürebilecek en etkin uygulamalardandır. Evde bakım organizasyonlarının olması, hastaların daha az hastaneye yatışını veya daha erken hastaneden taburcu edilmelerini sağlayabilecek, bu ise tedavi maliyetlerini belirgin olarak düşürecektir."
