AJANSLAR -
Elon Musk, teknoloji milyarderi ve yeni görevlendirilen "özel hükümet çalışanı", son günlerde Beyaz Saray'dan aldığı sessiz hatırlatmalarla, federal hükümeti hızla yeniden yapılandırma yetkisine sahip olsa da bu gücün denetimsiz olmadığının farkında.
Trump, Musk’ın hala bir ekip üyesi olduğunu ve Beyaz Saray Genel Sekreteri Susie Wiles’a rapor vermesi gerektiğini kamuya açık bir şekilde dile getirdi ve yardımcıları da bu durumu kulislerde belirtti.
NBC News’e konuşan bir Trump yardımcısı, Musk’a Wiles’a rapor vermesi gerektiği hatırlatıldığını belirtti. Yardımcı, “Bu onun tercih ettiği bir yön değildi gibi görünüyor ve bunu beklemiyordu,” dedi. “Ama ona, evet, Wiles’a rapor vermesi gerektiği defalarca hatırlatıldı.”
Durumu bilen bir diğer kişi de Musk’ın Wiles’ın Beyaz Saray’daki ekibin lideri olduğunu kabul ettiğini belirtti. Wiles, NBC News’e verdiği röportajda, Musk ile "çok üretken ve dostane bir ilişkisi" olduğunu söyledi.
Musk’ın yönettiği Hükümet Verimliliği Departmanı (DOGE) sözcüsü, yorum talebine yanıt vermedi.
Trump, Pazartesi günü yaptığı açıklamada, Musk’ın çalışmalarını desteklemeye devam ettiğini ancak Musk’ın sadece “onunla hemfikir olurlarsa” eyleme geçebileceğini belirtti. Trump, Musk’ın "sadece bizim onayımızla" hareket edebileceğini ve eğer uygun görülmezse, bu tür eylemler için onay verilmeyeceğini ifade etti.
Buna rağmen, Musk’ın 18 ay sürecek olan çabaları, çoğu Beyaz Saray personelinin erişemeyeceği bir yetkiye sahip olmasını sağladı. Durumu bilen bir kişi, Musk ve Trump’ın düzenli telefon görüşmeleri yaptığını belirtti. “Dünyanın en zengin adamının saygı gösterdiği tek kişi — dünyanın en güçlü adamı,” diyen bir kaynak, Trump ve Musk arasındaki ilişkiye dikkat çekti.
Musk, Trump’ın en büyük siyasi bağışçısı olarak, tarihi Sekreterlik Odası’nda bir yer edinmiş. Bu oda, Batı Kanadı'na komşu Eisenhower Yönetim Ofisi Binası'ndaki 10 odadan oluşuyor. Musk ve ekibi — bazıları henüz 19 yaşında olan ve çoğu hükümet deneyimi olmayan — federal hükümeti, özel bir şirket gibi küçültüp modernize etmeyi amaçlıyorlar.
Musk, hassas hükümet veritabanlarına ve Hazine Bakanlığı ödeme sistemine erişim sağladı. Ancak bu erişim, bir üst düzey ajans yetkilisinin karşı çıkmasına rağmen, sadece ödeme verilerini görüntüleyebilmeyi içeriyor, ödeme işlemlerini etkileme yetkisi yok.
Musk ve DOGE, hükümet çalışanlarının "ertelemeli istifalarını" kabul etmelerini teşvik ederek iş gücünü küçültmeye çalıştı. Personel Yönetimi Ofisi’nden yapılan açıklamaya göre, 20.000'den fazla kişi bu teklifi kabul etti ve istifa sayısı hızla artıyor.
Musk, aynı zamanda tamamen bir federal ajans olan Uluslararası Kalkınma Ajansı’nı (USAID) kapatma yönünde adımlar attı. USAID, mali yardımların durdurulması ve çalışanların bina dışına çıkarılmasıyla kriz içinde.
Trump yönetimi, hükümetin teknoloji altyapısına daha fazla kontrol uygulamak için hareket etti ve bu durum, Musk’ın hedefleriyle paralel bir şekilde ilerledi.
Musk, bu konuları X adlı sosyal medya platformunda sıkça dile getirdi. Bir Trump destekçisi, Musk’ın hızlı hareket etmesinin bir gereklilik olduğunu belirterek, “Bu, Trump’ın değil, muhafazakâr hareketin 45 yıldır vaat ettiği reformları gerçekleştirmek için yapılması gereken tek şey,” dedi.
Bir kaynak, Musk’ın hükümetteki önemli değişiklikleri gerçekleştirme konusundaki kararlılığını ve cesaretini överek, bu hızlı tempoyu ve ilk başarıyı takdir etti.
Musk’ın hükümetin birçok alanını sarsan hızlı değişim süreci, ona “gölge başkan” izlenimi veriyor. Ancak Beyaz Saray içindeki kişiler, Musk’ın en azından kağıt üzerinde bir komuta zincirine uyması gerektiğini sürekli olarak vurguluyor.
Medicare ve Medicaid Hizmetleri Merkezi’nde çalışan bir yetkili, “Elon Musk’ın hükümeti yönetiyor gibi hissettiriyor,” diyerek durumun ciddiyetine dikkat çekti.
Bir USAID müteahhidi, Musk’ın etkisinin ve gücünün, "seçilmemiş, Senato onayı almış olmayan ve herhangi bir denetimden geçmeyen bir kişi olarak" çok fazla olduğunu ifade etti. Bu kişi, Musk’ın Beyaz Saray’daki etkisinin inanılmaz boyutlara ulaştığını söyledi.
Musk ayrıca, Adalet Bakanlığı'ndan da güçlü bir müttefik kazanmış durumda. Washington, D.C. Başsavcısı Ed Martin, Musk mühendislerini hedef alan kişileri cezalandırmaya yönelik hazırlıkların yapıldığını belirtti.
