AJANSLAR -
8 Temmuz 2022'deki Şinzo Abe suikastıyla 'Japonya'yı gizlice yöneten aşırı milliyetçi ya da dini tarikatlar' meselesi tekrar gündeme gelirken, Başbakan Fumio Kişida, kabinede Moon tarikatıyla bağlantılı isimlerden bazısını değiştirdi. Resmi adı Dünya Barışı ve Birleşmesi İçin Aile Federasyonu olan, Birleşme Kilisesi de denilen Hıristiyan tarikat, 1954'te Güney Kore'de kendini mesih ilan eden anti-komünist Sun Myung Moon tarafından kurulmuştu. Tarikatın uluslararası yayılmasının ilk durağı, Moon'un muhafazakarlığının egemen seçkinlerin Soğuk Savaş görüşleriyle uyuştuğu Japonya olmuştu. Moon, 1960'larda Uluslararası Komünizme Karşı Zafer Federasyonu'nu kurarak Japon politikacılarla ilişkiler kurmuştu.
Başbakan Kişida'nın hamlesi ise Abe ve iktidardaki Liberal Demokrat Parti'nin (LDP) üst düzey üyelerinin ilişkili olduğu tarikatla hükümet arasına mesafe koyma çabası olarak yorumlandı. LDP'deki lider değişikliğiyle 4 Ekim 2021'de başbakanlık koltuğuna oturan ve 31 Ekim 2021'de ilan ettiği seçimden zaferle çıkan Kişida, 2025'e dek uzun vadeli istikrar vaadine karşın 10 ay içinde ikinci kabine değişikliğini gerçekleştirdi. Japonya Başbakanı, değişiklikle ilgili gazetecilere demecinde, adayların Birleşme Kilisesi'yle bağlarının çok sıkı şekilde gözden geçirilmesinin kabine ve LDP üyesi olmak için 'önkoşul' haline geleceğini söyledi. Kişida, bakanlarına ve diğer üst düzey yetkililere Birleşme Kilisesi ile olan bağlarını netleştirmeleri talimatını verdiğini belirterek "Böylece halkın güvenebileceği siyasi ve idari işler başarabiliriz" dedi. LDP Genel Sekreteri Toshimitsu Motegi de 'partinin tarikatla sistematik ilişkisinin olmadığını ve bağlarını keseceğini' söyledi.
Abe'nin ne üyesi ne de danışmanı olduğu açıklamasını yapan Birleşme Kilisesi'nin web sitesine göre bir üyesinin eylül ayında düzenlediği bir etkinlikte eski başbakan konuşma yaptı. Uluslararası Komünizme Karşı Zafer Federasyonu'nun sitesinde, Abe'nin büyükbabası olan eski Başbakan Nobusuke Kishi'nin 1974'te Moon'un ev sahipliğinde düzenlenen bir ziyafetin onursal yönetim kurulu başkanı olduğunu belirtildi. Abe'nin küçük kardeşi ve Savunma Bakanı Nobuo Kishi, gazetecilere, kilise üyelerinden kampanya gönüllüleri olarak destek aldığını söyledi. Kişida'nın talimatı uyarınca tarikatla bağlarını kabul eden 7 bakan görevden alındı.
Aralarında Abe'nin kardeşi Savunma Bakanı Nobuo Kişi, Kamu Güvenliği Komisyonu Başkanı Satoshi Nino, Ekonomi ve Ticaret Bakanı Koici Hagiuda da var. Kamusal yayın kuruluşu NHK'nın pazartesi yayımladığı ankete göre Kiiida'nın kabinesine halk desteği yüzde 46'ye gerileyerek ekimde göreve başlamasından bu yana en düşük seviyeyi gördü. Ankete katılanların çoğu, hükümetin tarikatla bağları hakkında izahat istediklerini vurguladı. Tarikatla bir bağının olmadığını söyleyen Kişida, yeni kabine üyeleri ve yeni iktidar partisi yetkililerinin tarikatla bağlarını 'kapsamlı şekilde gözden geçirmeleri gerektiğini' dile getirdi. Tarikarın Seul'deki bir sözcüsü, Birleşme Kilisesi'nin dünya çapında 10 milyondan fazla müridinin 600 bininin Japonya'da bulunduğunu açıkladı. Sözcü, kilisenin dördüncü büyük cemaati konumundaki Japonya'nın aynı zamanda en büyük gelir kapısını oluşturduğunu belirtti.
Avukatlar ise tarikatların dini nesne ticareti yoluyla alınan bağışlardan 1 milyar dolar gelir elde ettiğini ve bunlarla ilgili 1987'den beri yaklaşık 35 bin tazminat davası açıldığını duyurdu. Daha önce bir soruşturmanın ardından bazı üyelerinin yasadışı satış taktiklerinden mahkum edildikten sonra Birleşme Kilisesi, aşırı bağış talep etmeyeceği açıklaması yapmıştı. Abe suikastı zanlısı ise tarikatın annesini yaklaşık 100 milyon yen (736 bin dolar) bağışlamaya ikna ettiğini söyledi. Suikast sonrası anneye yaklaşık 400 bin dolar iade ettiğini duyuran Birleşme Kilisesi, bağış yapmaya zorladığı suçlamasını reddetti, ancak annenin toplam bağış miktarını açıklamadı.
