Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) sınırları içerisinde yer alan ve 46 yıldır kapalı olan Maraş bölgesinin bir bölümü bugün sabah itibarıyla halkın kullanımına açılıyor. Maraş’ın kamuya ait olan sahil bölümünün bir kısmı ve Demokrasi Caddesi, bugünkü açılış önceki hummalı bir çalışmayla hazır hale getirildi.
KKTC Başbakanı Ersin Tatar, önceki gün Ankara ziyareti sırasında, 1974’teki Kıbrıs Barış Harekatı’nın ardından askeri bölge ilan edilerek yerleşime kapatılan Maraş’ın açılmasına ilişkin yol haritası doğrultusunda, ilk somut adımı attıklarını kaydetmiş ve “İnşallah perşembe günü sabah saatlerinde Maraş sahilinden istifade etmeye hep birlikte başlayacağız” demişti. Bu çerçevede hazırlıklar tamamlanırken, bölgenin askeri statüsünün sivil statüye çevrilmeden açılacak olması tartışılmaya başlandı. KKTC Başbakanlığı Maraş bölgesinden sorumlu koordinatör ve UBP Milletvekili Oğuzhan Hasipoğlu ile Maraş’la ilgili AİHM nezdindeki pilot davanın avukatlarından Murat Metin Hakkı, siyasi ve hukuki süreç konusunda Milliyet'ten Ecem Toplar'a açıklamalarda bulundu.
‘Statü değişecek’
Kapalı Maraş’ın halkın kullanımına açılması ve izne gerek duymadan giriş yapılması için Bakanlar Kurulu kararına ihtiyaç olmadığına işaret eden Koordinatör Hasipoğlu, şunları kaydetti: “Askeri statünün değişmesi için Bakanlar Kurulu kararına ihtiyaç var. Pazar günü gerçekleşecek Cumhurbaşkanlığı seçiminin ardından yeni hükümetin alacağı kararla da, en kısa zamanda statü değişikliğine gidilecek. Sivil statüye geçilmesi, Taşınmaz Mal Komisyonu’nu (TMK) işler hale getirmek için gerekli. Yoksa halkın girişi ve kullanımını engelleyebilecek herhangi bir husus yok. AİHM’den aldığımız bu karara tepki gelebilmesi için, önünde bir dosya olması gerekiyor. AİHM’de Kapalı Maraş’a ilişkin bulunan dava dosyalarının tamamı TMK ile ilgili. Biz de TMK’da belli sayıda iade kararı ortaya koyarsak, AİHM’den tepki gelemez. Keza BM Güvenlik Konseyi de yasal sakinlerine mal iadesi koşullarını ortaya koyuyor. Biz, süreci hukuki yolları işleterek yürütüyoruz ve böyle devam edeceğiz. Herhangi bir ihlal yok.”
‘Olumlu algılanabilir’
Avukat Hakkı ise Maraş’ın Türk idaresi altında açılmasının hukuki ve siyasi açıdan atılmış doğru bir adım olduğunu söyleyerek, şöyle konuştu:
“Önceki gün atılan Maraş hamlesi pek çok yerde yanlış algılandı. Bugün kısmen açılacak bölgeyle ilgili herhangi bir Bakanlar Kurulu kararı yok. Bir otele ait plajın devamı, kapalı durumdaki Maraş ile sahil kıyısında birleşiyor. Açılışı gerçekleşecek bölge de kıyı şerididir. Bu adımın atılması AİHM nezdinde Türkiye’yi rahatlatabilecek ve devamının gelmesi halinde de avantaj sağlayacak. Bugünkü açılış, atılacak hamlelere dair ipucu verecek. AİHM tarafından olumlu algılanabilir. BM’in herhangi bir yaptırım uygulayacağını düşünmüyorum. Çünkü atılan adımlar, AİHM kararlarına uyum sağlamak niyetiyle ve kademeli olarak bir iç hukuk yolu yaratmak maksadıyla atılmış adımlardır. Orta ve uzun vadede 74 kayıtlı mal sahibine, mallarına geri dönme hakkı yaratacaktır. 40 bin kişiye de kademeli olarak mallarına erişim hakkı verilecek. Bu sebeple BM karşı adım atmaz.”
BM’den uyarı ve çağrı
Birleşmiş Milletler (BM), KKTC’nin kapalı Maraş’ın sahil şeridini halka açma kararından endişe duyulduğunu belirterek, “Ada’da gerginliği artıracak, diyalog ve müzakerelerin başarılı olmasına gölge düşürecek tek taraflı eylemlerden kaçınılması” çağrısı yaptı. BM Genel Sekreter Sözcüsü Stephane Dujarric, yaptığı açıklamada, BM’nin ilgili Güvenlik Konseyi kararları doğrultusunda kapalı Maraş konusundaki pozisyonunun değişmediğini söyledi. Tüm tarafları görüş ayrılıklarının çözümü içi diyalog kurmaya çağıran Dujarric, BM’nin tarafları bir araya getirme konusunda hazır olduğunu yineledi.
Hollywood yıldızlarının gözde tatil beldesiydi
Adanın en iyi plajlarına sahip bölge, zenginlerin ve ünlülerin akın ettiği bir yöreydi. Elizabeth Taylor, Richard Burton ve Brigitte Bardot, bu kıyılarda görülmüştü. Kapalı Maraş, Ada’yı ikiye ayıran Yeşil Hat üzerinde ve bir tampon bölge konumunda bulunuyor. “Hayalet Şehir” olarak da anılan Maraş, yıllardır süren Kıbrıs müzakerelerinde pazarlık konusu oluyordu. Türk tarafının iyi niyetli adımları sonucu Maraş’ın defalarca yeniden yerleşime açılma girişimi olmuş ancak her seferinde sonuçsuz kalmıştı.
